Ο «απόβλητος» Μίκης Θεοδωράκης - του Λάμπρου Αναγνωστόπουλου

Μοντάζ: Theodorakism.gr

 Στο πρόσωπο του Μίκη Θεοδωράκη, μετά τη μεταπολίτευση, όλοι αναγνωρίζουν έναν κορυφαίο μουσικοσυνθέτη κι ένα κορυφαίο σύμβολο της Αντίστασης εναντίον της Δικτατορίας. Τόσο με τις πολιτικές παρεμβάσεις του, όσο και με τη μουσική του, σημάδεψε τον 20^ο αιώνα στην Ελλάδα και συνεχίζει μέχρι σήμερα. Μάλιστα, με αφορμή την ομιλία του στο συλλαλητήριο της Αθήνας για το ονοματολογικό της ΠΓΔΜ, έχει ξεσπάσει «θύελλα» αντιδράσεων ένθεν και ένθεν στο πολιτικό σκηνικό της χώρας τις τελευταίες μέρες. Ωστόσο, δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό μετά από πολιτική δήλωση ή κίνησή του. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αποτελεί η απόφασή του να συμμετάσχει στο ψηφοδέλτιο της ΝΔ, στο πλαίσιο των εκλογών που είχαν προκηρυχθεί για τις 5/11/1989. Έχει ενδιαφέρον λοιπόν να δούμε, τόσο το ιστορικό πλαίσιο της τότε επιλογής του Μίκη, όσο και τις ποικίλες και έντονες αντιδράσεις που είχαν ξεσπάσει.

Κατ’ αρχάς, μετά την πρώτη οκταετία διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, το ξέσπασμα του οικονομικού σκανδάλου «Κοσκωτά», είχε σοβαρές πολιτικές προεκτάσεις, πρωτοφανείς στην ιστορία της χώρας. Ο Γ. Κοσκωτάς, είχε δημιουργήσει κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες, μια τεράστια τραπεζική και εκδοτική αυτοκρατορία. Στα λογιστικά βιβλία της Τράπεζας Κρήτης, της οποίας ήταν ιδιοκτήτης, διαπιστώθηκε πολύ μεγάλο έλλειμμα και υπήρχε η φήμη ότι στελέχη του ΠΑΣΟΚ παρεμπόδισαν την έρευνα για τις απάτες. Ήταν κάτι που αν μη τι άλλο όλοι περίμεναν πως θα στοίχιζε στις επόμενες εκλογές. Κατά την ίδια περίοδο, οι επιλογές των κομμάτων της Αριστεράς, οδήγησαν σε σοβαρή κρίση το ΚΚΕ, με συνέπεια την αποχώρηση πολλών ιστορικών στελεχών του και την ουσιαστική διάλυση της ΚΝΕ.

Στη συνέχεια, μετά την αποτυχία της ΝΔ να συγκεντρώσει μια βιώσιμη πλειοψηφία στις εκλογές του Ιουνίου 1989, ο Κων. Μητσοτάκης ενώ παρέμεινε αρχηγός του κόμματος, παραχώρησε τη θέση του στην πρωθυπουργία στον Τζανή Τζαννετάκη, με τη συνεργασία του Συνασπισμού της Αριστεράς. Σαφώς, μετά από αυτό θα διεξάγονταν νέες εκλογές σε σύντομο διάστημα, τον Νοέμβριο. Παράλληλα, ο Κων. Μητσοτάκης αναζητούσε ένα πρόσωπο, που με την παρουσία του θα τον βοηθούσε στη συγκέντρωση πλειοψηφίας. Αυτή τη φορά, κοινός σκοπός ήταν η δεύτερη προεκλογική εκστρατεία μέσα σε πέντε μήνες, να διεξαχθεί σε χαμηλούς τόνους. Ωστόσο, προκλήθηκε ξέσπασμα, κυρίως από την πλευρά των Αριστερών, για τη συμμετοχή του Μίκη Θεοδωράκη στο ψηφοδέλτιο της ΝΔ. Ήταν το σημαντικό πρόσωπο που αναζητούσε ο Μητσοτάκης.

Ας σημειωθεί ακόμη ότι μετά τη νέα αποτυχία συγκέντρωσης βιώσιμης πλειοψηφίας, προκηρύχθηκαν νέες εκλογές, οι τρίτες μέσα σε διάστημα 10 μηνών περίπου. Οι πολιτικοί αρχηγοί είχαν συμφωνήσει να σχηματιστεί διακομματική κυβέρνηση υπό την ηγεσία μιας εξωκοινοβουλευτικής προσωπικότητας, του πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Ξενοφώντα Ζολώτα. Για πρώτη φορά μετά τη μεταπολίτευση, το πολιτικό κλίμα ήταν τόσο τεταμένο. Τελικά, στις 11 Απριλίου 1990, ο Κων. Μητσοτάκης σχημάτισε μια κυβέρνηση που ως κύριο στόχο είχε την οικονομική ανάκαμψη της χώρας. Ο Θεοδωράκης παίζει καθοριστικό ρόλο στο σχηματισμό αυτής της κυβέρνησης. Γίνεται υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου και αργότερα Επικρατείας.

Ο γνωστός μουσικοσυνθέτης λοιπόν, πρώην κομμουνιστής και νυν βουλευτής συντηρητικής παράταξης, δέχεται τα «πυρά» των πρώην συντρόφων του και όχι μόνο. Παρεμπιπτόντως, κατά τη διάρκεια της θητείας του, ψάχνει τρόπους να ασχοληθεί με τη νεολαία. Έτσι, αποφασίζει να ασχοληθεί με το ευαίσθητο θέμα των ναρκωτικών. Οργανώνει κάποιες εκστρατείες και συναυλίες, ώστε να ενισχύσει τις θεραπευτικές κοινότητες. Η Αντιπολίτευση όμως, συνεχίζει να ασχολείται μαζί του και να τον κατηγορεί για διάφορα ζητήματα. Συγκεκριμένα το ΠΑΣΟΚ, ισχυρίζεται ότι χρησιμοποίησε την εκστρατεία κατά των ναρκωτικών προς όφελός του και εισέπραξε πολλά χρήματα. Σύμφωνα με τον Α. Παπανδρέου, δεν είναι απλά ένας αποστάτης, αλλά ο μεγαλύτερος προδότης στη σύγχρονη ελληνική ιστορία.

Εν κατακλείδι, ο Μίκης Θεοδωράκης, είναι μια μεγάλη, δημιουργική και έντονη προσωπικότητα. Εκτός από το πλούσιο μουσικό έργο του, έχει και τεράστια πολιτική ιστορία. Υπήρξε πρόεδρος της Νεολαίας Λαμπράκη, βουλευτής της ΕΔΑ, στέλεχος και βουλευτής του ΚΚΕ, υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων το 1978, ενώ ολοκλήρωσε την πολιτική καριέρα του κατά το διάστημα 1989- 93, ως βουλευτής και Υπουργός Επικρατείας άνευ χαρτοφυλακίου της ΝΔ. Αν μη τι άλλο, αυτή η «δεξιά» στροφή του, οδήγησε πολλούς να τον προσβάλλουν χαρακτηρίζοντάς τον προδότη.

Τον Μάρτιο του 1992, ο Θεοδωράκης εξήγησε σε μια συνέντευξη ότι οι προσδοκίες που τον ώθησαν να ασπαστεί την κυβέρνηση του Κων. Μητσοτάκη, πραγματοποιήθηκαν ικανοποιητικά. Στόχοι ήταν η κάθαρση των σκανδάλων της κυβέρνησης Α. Παπανδρέου, η διαφάνεια του αντιτρομοκρατικού αγώνα και ο διάλογος με την Τουρκία. Ωστόσο, αργότερα δεν έκρυψε πως κατά βάθος λυπάται γιατί δεν κατάφερε παρά λίγα πράγματα, σε μια κυβέρνηση της οποίας οι προτεραιότητες μετά βίας συμβάδιζαν με τις δικές του. Αν και εξακολουθούσε να τα πηγαίνει καλά με τον Μητσοτάκη, αποφάσισε να εγκαταλείψει το υπουργικό αξίωμα τον Φλεβάρη του ’93, κρίνοντας ότι η παρουσία του εκεί δεν θα είχε πλέον κανένα νόημα. Άλλωστε, μετά τα όσα πέρασε και άκουσε κατά το διάστημα της παρουσίας του στη ΝΔ, είναι, όπως λέει ο ίδιος για τον εαυτό του, ένας «απόβλητος» και είναι πολύ σκληρό γι” αυτόν να διαπιστώνει πως είναι «μόνος, ο μοναδικός περιπλανώμενος σε ολόκληρη τη χώρα».

* Ο κ. Λάμπρος Αναγνωστόπουλος, κοινωνιολόγος, μεταπτυχιακός φοιτητής στον Τομέα της «Ψυχικής Υγείας», ΤΕΙ Λάρισας

Πηγές/ Διαβάστε περισσότερα:

Richard Clogg, Συνοπτική Ιστορία της Ελλάδος 1770-2000, Εκδόσεις: Κάτοπτρο

Guy Wagner, Μίκης Θεοδωράκης, Μια ζωή για την Ελλάδα, Εκδόσεις: Τυπωθήτω

Πηγή: larissanet.gr