Σπίθα: Ένας πολιτικός διάλογος που περιμένει να ξεκινήσει - της Αναστασίας Βούλγαρη

Τέσσερα χρόνια μετά την ίδρυση της Σπίθας από τον Μίκη Θεοδωράκη, η Σπίθα παραμένει μια πρόταση που ακόμα δεν έχει τεθεί σε συζήτηση στην κοινωνία.

Θα ήταν εύκολο να αποδώσουμε ευθύνες μόνο στο σύστημα, που με τον εισοδισμό, από δεξιά και αριστερά, και τις άλλες μεθόδους που εφάρμοσε, οδήγησε τη Σπίθα στη συρρίκνωσή της ακριβώς τη στιγμή που οι συνθήκες ευνοούσαν την ανάπτυξή της. Βεβαίως, δεν υποτιμώ ούτε τις τρομερές δυνάμεις του συστήματος ούτε το ανθρώπινο δυναμικό που χρησιμοποίησε για να μας χτυπήσει.

Θα ήταν επίσης εύκολο να δούμε το όλο θέμα με όρους ψυχολογίας ή ψυχιατρικής και να μιλήσουμε για τους «ηλίθιους» και τους «κομπλεξικούς». Βεβαίως και αυτοί υπάρχουν και πάντα θα υπάρχουν, όμως το πρόβλημα δεν εστιάζεται στην ανθρώπινη συμπεριφορά ή στα ψυχολογικά προβλήματα, χωρίς να παραβλέπω τις παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας.

Το πρόβλημα είναι κυρίως πολιτικό.

Τι εννοώ: Θέτει ο φίλος Όθωνας Ιακωβίδης μια σειρά ρητορικών ερωτημάτων http://theodorakism.blogspot.nl/2014/12/4_2.html και καταλήγει ότι «η κύρια αιτία που στη ΣΠΙΘΑ, μέχρι σήμερα, δεν καταφέραμε να δημιουργήσουμε το μεγάλο λαϊκό ρεύμα, το ικανό να ανατρέψει την καταστροφική πορεία της Χώρας, είναι η Ηλιθιότητα». Χωρίς να θέλω να παραβλέψω αυτόν τον παράγοντα και με κάθε σεβασμό στην άποψη του Όθωνα, πιστεύω ότι δεν καταφέραμε να δημιουργήσουμε το λαϊκό κίνημα που επιθυμούσαμε για τους παρακάτω λόγους:

1. Μέσα στη Σπίθα δεν λειτούργησε ποτέ ο βασικός νόμος της διαλεκτικής θέση-αντίθεση-σύνθεση διότι ουδέποτε έγινε ιδεολογικοπολιτική ζύμωση, παρά τις άοκνες προσπάθειες του Μίκη Θεοδωράκη προς αυτήν την κατεύθυνση.
2. Οποιαδήποτε προσπάθεια σ’ αυτή τη κατεύθυνση αντιμετωπίστηκε αρνητικά, με κύρια ευθύνη του καθοδηγητικού οργάνου, δηλαδή της Κεντρικής Επιτροπής.
3. Υπήρξαν διαφωνίες για την τακτική. Αυτό δεν είναι εκ προοιμίου αρνητικό, όμως, όταν μέσα σ’ ένα κίνημα συμφωνείς με το στρατηγικό στόχο –εν προκειμένω εθνική ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία, πατριωτική αναγέννηση- αλλά διαφωνείς (και μάλιστα ανυποχώρητα) με την τακτική πραγμάτωσης του στρατηγικού σου στόχου, είναι βέβαιο ότι θα γυρνάς μέσα σ’ ένα φαύλο-κύκλο χωρίς δυνατότητα διαφυγής και το κίνημα θα μένει ακινητοποιημένο. Στη δική μας περίπτωση το πρόβλημα ήταν ισχυρότερο διότι ο ίδιος ο Μίκης Θεοδωράκης είχε ορίσει την τακτική και εμείς την είχαμε αποδεχτεί, όπως ισχυριζόμασταν. Οι διαφωνούντες όμως έμεναν αμετακίνητοι στις απόψεις τους. Έτσι δεν γινόταν ουσιαστικός και γόνιμος διάλογος.
4. Η Σπίθα χτυπήθηκε από μέσα και μάλιστα στη ραχοκοκαλιά της, την Κεντρική της Επιτροπή. Αυτά είναι γνωστά, ας μην υπερθεματίσω. Η ελλιπής αγωνιστική μας διαπαιδαγώγηση και η ελλιπέστερη ιδεολογικοπολιτική κατάρτιση μας οδηγούσε από το ένα σφάλμα στο άλλο. Συνεπικουρούμενης της υπερβάλλουσας ανοχής μας στα συνεχή χτυπήματα δεν πήραμε στα χέρια μας την τύχη του κινήματος με αποτέλεσμα αυτό να συρρικνωθεί, όταν επικράτησαν οι συστημικές δυνάμεις και οδήγησαν την κατάσταση εκεί που την οδήγησαν.
5. Η επιμονή μου στον πολιτικό διάλογο εστιάζεται στην πεποίθησή μου ότι είναι ένας από τους δύο βασικούς πυλώνες ενός κινήματος. Ο άλλος βασικός πυλώνας είναι η κινηματική δράση. Θεμέλιο τους η ιδεολογία. Διάλογος, επίσης, σημαίνει πρωτίστως επικοινωνία. Όλα από την επικοινωνία ξεκινούν στη ζωή, στις ανθρώπινες σχέσεις , στη δημιουργία των επαναστατικών κινημάτων, γενικότερα σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Με τον πολιτικό διάλογο αναπτύσσεις την πολιτική σου σκέψη και ωθείσαι προς την αναζήτηση της αγωνιστικής καλλιέργειας και της μόρφωσης, ενώ ,ταυτόχρονα, κάνεις αποτελεσματικότερη και πιο καίρια τη δράση σου. Με το διάλογο εφαρμόζεις στην πράξη τη βασική αρχή της διαλεκτικής θέση-αντίθεση-σύνθεση. Όταν, σ’ ένα νεοσύστατο κίνημα, επιτύχεις τη σύνθεση τότε έχεις κάνει το πρώτο βασικό βήμα προς την οικοδόμηση του κινήματος. Με την προϋπόθεση, βεβαίως, ότι έχεις τα γερά θεμέλια της ιδεολογίας σου. Με τη Σπίθα συνέβη το εξής παράδοξο: ενώ είχαμε τα γερά θεμέλια της ιδεολογίας (θέσεις/κείμενα Μίκη Θεοδωράκη, ψηφισμένα μάλιστα, από το συνέδριο) δεν προχωρήσαμε στην οικοδόμηση.
   
   Εάν είχαμε μπει στη διαδικασία της πολιτικής συζήτησης πολλά θα είχαν ξεκαθαριστεί. Αντί γι αυτό, η πλειοψηφία του καλοπροαίρετου και τίμιου στελεχικού δυναμικού της ΚΑΠ πείστηκε, εξ’ αιτίας της απειρία της, από την άποψη της μειοψηφίας ότι η όποια ιδεολογικοπολιτική συζήτηση περίττευε μιας και ο λαός ήταν καλά πληροφορημένος για το τι συνέβαινε στην πατρίδα μας με τις δανειακές συμβάσεις, την απώλεια της εθνικής κυριαρχίας μας και τη συνολική υποδούλωση της χώρας και της κοινωνίας στους ξένους. Οι μειοψηφούντες υποστηρικτές αυτής της άποψης επέμεναν ότι ο λαός είχε επαρκή ενημέρωση από το ίντερνετ και δε χρειαζόταν να τον κουράζουμε, επαναλαμβάνοντας τα ίδια και τα ίδια. Για να φτάσουν, κάποτε, στη θεωρία της αποδόμησης των ιδεολογιών, και μάλιστα ως καθήκον του Σπιθιστή!
6. Η Σπίθα έπρεπε να είχε παραμείνει, σε πρώτη φάση, μία Κίνηση Ιδεών και όχι να αποκτήσει την κλασική οργανωτική δομή. Έχει αποδειχτεί στην πράξη ότι η δημιουργία οργάνων μέσα σ’ ένα κίνημα δημιουργεί σημαντικά προβλήματα. Θα έπρεπε να είχαμε ακολουθήσει το δρόμο των λαϊκών επιτροπών, όπως ήταν η αρχική πρόταση του Μίκη Θεοδωράκη.

Ο λαός απ’ έξω παρακολουθούσε την πορεία της Σπίθας και περίμενε, έως ότου, μετά τον προδομένο Φλεβάρη, «προσαρμόστηκε» αναζητώντας και πάλι τη λύση στα συστημικά κόμματα.

Όλα τα παραπάνω, όμως, αποτελούν για εμάς, σήμερα, μια σημαντική και πολύτιμη εμπειρία, την οποία οφείλουμε να αξιοποιήσουμε για να προχωρήσουμε κι όχι να μείνουμε στα όποια σφάλματά μας.

Η Σπίθα παραμένει ένας πολιτικός διάλογος που περιμένει να ξεκινήσει μέσα στην κοινωνία. Ας τον ξεκινήσουμε!