Διάλογος για το Αντιμανιφέστο - Σχόλιο της Μένης Βαμποράκη

Της Μένης Βαμποράκη

Διαβάζοντας το αντιμανιφέστο πολύ δύσκολα δεν θα ταυτιστεί κάποιος με τον άνθρωπο-ρομπότ που περιγράφει ο Μίκης Θεοδωράκης. Ποιος από εμάς δεν σηκώνεται το πρωί νιώθοντας βάρος για την ημέρα που έχει μπροστά του, για τις επαναλαμβανόμενες και μονότονες κινήσεις που έχει να κάνει από τη στιγμή που θα ξεκινήσει την ημέρα του μέχρι τη στιγμή που θα πάει να ξανακοιμηθεί. Είναι τόσο αληθινά, σύγχρονα επίκαιρα αλλά και συνάμα διαχρονικά αυτά που περιγράφει που όποιος αρνηθεί την ταύτισή του μάλλον θα κοροϊδέψει και τον ίδιο του τον εαυτό.

Από την άλλη ζώντας σε μία τέτοια κοινωνία, που η αλλοτρίωση έχει τον πρώτο λόγο,  αυτό που θα πρέπει να ψάξουμε όλοι, είναι πως θα μπορέσουμε να σπάσουμε την αλυσίδα και να βρεθούμε όσο πιο κοντά γίνεται στην ιδεατή θέση που περιγράφεται στο κείμενο. 

Για μένα αυτό που όλοι θα πρέπει να πάρουμε από τις σκέψεις που καταθέτει ο Μίκης Θεοδωράκης, είναι η δύναμη, αναγνωρίζοντας την πραγματικότητά μας, να αντισταθούμε σε όλες τις ψεύτικες προκλήσεις που θέτουν οι σημερινές κοινωνίες για να μπορέσουμε να οδηγηθούμε ο καθένας από το μικρόκοσμό του σε έναν κόσμο με νέα οράματα, αρχές και συνειδήσεις. Έτσι θα αποκτήσουν και νόημα όλες οι νέες ανακαλύψεις, τεχνολογίες, ιατρικές κ επιστημονικές μελέτες και ότι άλλο θεωρητικά οδηγεί τον άνθρωπο ένα βήμα μπροστά.

Ωραία, σκέφτεται κάποιος, «παίρνω δύναμη» είναι κάτι γενικό κι αόριστο, το θέμα είναι να του δώσουμε μία πραγματική διάσταση ώστε να μπορέσουμε να το κάνουμε εφικτό για τον καθένα από εμάς. Οπότε ας δούμε ποια πράγματα - γεγονότα - καταστάσεις ενδυναμώνουν τον χαρακτήρα κάποιου.

Θα ήθελα εδώ να κάνω εδώ μία αναφορά στην σωματική δύναμη την οποία δεν θα πρέπει να την βάλουμε εντελώς στην άκρη μια και είναι γνωστό ότι ένα υγιές σώμα μπορεί πολύ καλύτερα να «κουβαλήσει» ένα υγιές μυαλό. Και εδώ θυμόμαστε και τις αναφορές που γίνονται στο αντιμανιφέστο για τον τρόπο διατροφής και άσκησης του σύγχρονου ανθρώπου. Ειδικά το θέμα της διατροφής για μένα είναι αρκετά πολύπλοκο και συνάμα πολύ απλό. Είναι πολύπλοκο γιατί ο χρόνος που ο τρόπος ζωής που μας έχουν επιβάλει μας οδηγεί να στρεφόμαστε στο γρήγορο και εύκολο φαγητό το οποίο λίγα δίνει σε ποιότητα αλλά από την άλλη δίνοντας μια άλλη διάσταση στην κρίση μπορούμε αυτόν τον λίγο χρόνο να τον χρησιμοποιήσουμε εις όφελος μας και ψάχνοντας γύρω μας να ανακαλύψουμε όλους αυτούς τους μικροπαραγωγούς που έχουν ξεπεταχτεί τα τελευταία χρόνια και μπορούν να μας τροφοδοτήσουν από τα αυτοσχέδια μποστάνια και φάρμες με προϊόντα πολύ πιο υγιεινά τα οποία σε συνδυασμό με εύκολες 

συνταγές της γιαγιάς μπορούν να βοηθήσουν το σώμα μας να γίνει πιο «καθαρό» και δυνατό. 

Για την άσκηση φαντάζομαι όλοι γνωρίζουμε τρόπους, από το ανεβαίνω στο μετρό με τις απλές σκάλες και όχι με τις κυλιόμενες μέχρι το όπου μπορώ πάω με τα πόδια, κάνοντας συνάμα μία βόλτα, και όχι με το αυτοκίνητο.

Η ψυχική και πνευματική υγεία τώρα, είναι αυτή που θα μας δώσει την μεγάλη ώθηση για να ξεφύγουμε από τον ηθικό - κοινωνικό καταναγκασμό. Είναι οι ανθρωπομονάδες όπως αναφέρεται, που θα πρέπει να μαζέψει ο καθένας μας για να μπορέσει όχι να επιβιώσει αλλά να ολοκληρωθεί. 

Αυτό τώρα θα μπορούσαμε να το δούμε και λίγο σαν παιχνίδι. Σαν ένα στόχο καθημερινό για κάθε τι θετικό που κάνουμε, να γράφουμε -  κερδίζουμε και μία ανθρωπομονάδα. Και όταν λέω θετικό εννοώ όλα αυτά που αναφέρει ο Μίκης Θεοδωράκης, στο κείμενο του, όλα αυτά που οδηγούν στην ολοκλήρωση - βελτίωση μας.  Θα μπορούσαμε για παράδειγμα οι καθημερινοί μας στόχοι να περιλαμβάνουν, περισσότερο χρόνο με την οικογένειά μας, με το σύντροφό μας, τους φίλους μας, λιγότερο χρόνο μπροστά στην τηλεόραση, εναλλακτικούς τρόπους ενημέρωσης και επικοινωνίας, να έρθουμε ποιο κοντά στην τέχνη με την όποια μορφή ταιριάζει στον καθένα μας. Θα μπορούσαμε να σημειώνουμε αυτά τα καθημερινά βήματα, έτσι ώστε την επόμενη μέρα να βλέπαμε πόσο πραγματικά κερδίσαμε σε ανθρωπομονάδες την προηγούμενη. Και επειδή θα υπάρξουν σίγουρα και καταστάσεις που θα μας αφαιρέσουν ανθρωπομονάδες, θα πρέπει ο στόχος μας την επόμενη μέρα να είναι διπλός ώστε να μην πέσουμε πάλι στην παγίδα του  εφησυχασμού.

Όταν ο στόχος μας είναι απλός και κοντινός θα είναι πιο εύκολο για μας να γίνει κατανοητός και διαχειρίσιμος. Έτσι δεν θα αφήνουμε καμία μέρα να περάσει άσκοπα και χωρίς να το καταλαβαίνουμε θα μπούμε σε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής και αντίληψης πραγμάτων. Δεν θα χρειάζεται να σημειώνουμε πια, γιατί θα έχει γίνει η καθημερινότητά μας. Και αυτή η καθημερινότητα θα μας ενδυναμώνει τόσο, που τα μηνύματα που δεχόμαστε, δεν θα περνάνε πλέον αφιλτράριστα στον εγκέφαλό μας. 

Θα μπορέσουμε να πάρουμε εμείς τον τρόπο ζωής μας στα χέρια μας και να τον διαχειριστούμε αναλόγως. Το δουλεύω για να επιβιώσω θα περάσει σε δεύτερη μοίρα μια και η ίδια μας η ζωή δεν θα περιλαμβάνει το ζω για να επιβιώσω αλλά ζω για να χαρώ όλα αυτά που γύρω μου υπάρχουν. Θα γίνουμε λοιπόν άνθρωποι ευτυχισμένοι, άνθρωποι που θα επικοινωνούν, άνθρωποι που θα εξελίσσονται μέσα από τις δραστηριότητες τους καθημερινές και μη, άνθρωποι που θα ανακαλύπτουν νέα ταλέντα και δεξιότητες. Δεν έχει αυτό ως αποτέλεσμα να γίνουμε τότε άνθρωποι που δεν θα σκύβουν το κεφάλι σε ότι τους συμβαίνει, άνθρωποι που θα προάγουν τον πολιτισμό και δεν θα τον θανατώνουν, άνθρωποι που θα μιλάνε με το διπλανό τους και θα μπορούν να τον «παρασύρουν» σε αυτό τον ιδανικό τρόπο ζωής και κυρίως άνθρωποι που θα απαιτούν την ισότητα και τη δικαιοσύνη;

Ας παλέψουμε όλοι λοιπόν, ο καθένας με ένα τρόπο διαφορετικό, από αυτό που έκανε μέχρι σήμερα, για να ξυπνήσουμε ένα πρωί και το πρώτο πράγμα που θα κάνουμε είναι να χαμογελάμε! 

Με εκτίμηση

Μένη Βαμπορακη