ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΣ 14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

Θυμάρι και σκοτεινά βράχια.

Στη Μακρόνησο σκοτώθηκε η Λευτεριά, η Επανάσταση κι ο Έρωτας. Σταυρώθηκε το Όνειρο. Η κραυγή του  χαράχτηκε για πάντα στους αιώνες. Εκεί η ντροπή του ανθρώπου. Εκεί  και  το μεγαλείο της πίστης.

Η Μάνα Γη  κρύβει στα σπλάχνα τα νεαρά της παιδιά διαμελισμένα.

«Ποιος τη ζωή μου», η παράσταση για τη ζωή του Μίκη Θεοδωράκη.

Ο Θεοδωράκης επιστρέφει στη Μακρόνησο νικητής. Ως άλλος αναστημένος Διόνυσος ανασταίνει  τα ωραία οράματα και  τα ωραία νιάτα. Δεν είναι μόνο προσωπική η νίκη. Είναι η  νίκη των ανθρώπων. Εκείνων που τους τα έχουν πάρει όλα κι όμως επιμένουν. 

Πομπή ανάβασης προς το χώρο που είναι η σκηνή.

Η παράσταση αρχίζει.

«Η Σμύρνη λεηλατήθηκε». Χειροκροτούν. Απάντηση σε μιαν άποψη που εννοεί να διαγράψει από την ιστορία την καταστροφή του ελληνισμού από τους ξένους;

«Πού να βρω την ψυχή μου το τετράφυλλο δάκρυ». Χειροκροτούν. Σημάδι;

« Ρωμιοσύνη». Χειροκροτούν όρθιοι. Η απόφαση πότε;

Το έργο καθόλου δραματικό είναι. Αναρωτιούνται οι θεατές γιατί τόσα χαρούμενα τραγούδια και χρώματα στον τόπο του μαρτυρίου.  Διότι  οι Έλληνες  απαντούν  στο θάνατο με γιορτή. Αναμετρώνται μαζί του σαν ίσος προς ίσο.

Ο Θεοδωράκης παραδόθηκε στα μαρτύρια για να ανακαλύψει τον πυρήνα της ύπαρξής του, που τον οδήγησε στην προσπάθεια προσέγγισης του θείου. Κι έκανε αθάνατο έργο την επίγνωση θνητότητας, τη μοναξιά και την απαισιοδοξία του ανθρώπου.

Η περίτρανη απάντηση του ωραίου, απέναντι στη βία και στο θάνατο.

Έτσι είμαστε οι Έλληνες. Μετουσιώνουμε την αγωνία για το πεπερασμένο της ανθρώπινης ύπαρξης σε αγώνα για την ελευθερία και τέχνη. Γι αυτό η  ελληνική  τέχνη δεν μπορεί να σταματήσει να μάχεται. Αν πάψει, παύει να είναι τέχνη.

Ο Θεοδωράκης, με τη νηφαλιότητα του ελεύθερου ανθρώπου, βίωσε στο σώμα και στην ψυχή του τη βαρβαρότητα, το φανατισμό, το φθόνο της αγραμματοσύνης, την ωμή βία του μίσους. Με τη μεγαλόπρεπη αταραξία της ιωνικής αντίληψης για τη ζωή και την επαναστατική κρητική του φύση παρέμεινε όρθιος, ακλόνητος από τα χτυπήματα των καιρών και των ανθρώπων. Γέννησε ιστορία με τον ίδιο τρόπο που γέννησε  μουσική. Με σάρκα, αίμα και πνεύμα. Ανέλαβε τις ευθύνες του απέναντι στο μέλλον και τις έφερε όλες εις πέρας.

Η μουσική του άλλαξε τη μουσική κι η σκέψη του άλλαξε τη σκέψη. Κι αυτό θα φανερωθεί στα χρόνια που έρχονται.

Καθόλου οδύνη στο έργο. Μια γλυκιά μελαγχολία μόνο. Σαν αυτή που μας διακατέχει όταν πηγαίνουμε για προσκύνημα σε τάφους ηρώων και ποιητών. Λείπουν αλλά ε

ίναι παρόντες.

Στη Μακρόνησο όμως  ήταν κάτι πέρα από προσκύνημα. Ήταν το δάκρυ που έγινε λόγος, ο λυγμός που έγινε  μουσική. Όχι μαύρο, όχι σκότος  μόνο το φως καθώς διαθλάται και γεμίζει ο κόσμος χρώματα. Κόκκινο, κίτρινο, πράσινο, γαλάζιο…

Ο Μίκης δεν ήταν εκεί με τη φυσική του παρουσία. Ήταν όμως παντού. Με την ανάσα του, τη ζέστα από την αγάπη του, τη μουσική και τη ζωή του. Ήταν εκεί το βλέμμα του. Βαθύ, αγνό, ήσυχο, σίγουρο, δίκαιο.

Εκεί,  στο Νησί του Θανάτου νίκησε η Ζωή! 

Αναστασία Βούλγαρη