Ο Μίκης Θεοδωράκης, στη Στοκχόλμη, στις αρχές του 1970, με τον μετέπειτα δολοφονηθέντα πρωθυπουργό της Σουηδίας Ούλοφ Πάλμε |
Αν ένα μεγάλο κομμάτι της αντιδικτατορικής πάλης κατά την Επταετία γράφτηκε σε χώρες της Ευρώπης, οι πιο πολλές παράγραφοι γράφτηκαν – εκτός της Γαλλίας ή της Ιταλίας – στην Σουηδία. Το γεγονός είχε τη δική του εξήγηση. Εδώ λειτουργούσε μια δραστήρια και μαζική Νεολαία Λαμπράκη με 400 άτομα, εκ των οποίων 250 ήταν Σουηδοί. Με την αναγγελία της χούντας, οι Ελληνες ξεχύθηκαν στους δρόμους της Στοκχόλμης και όχι μόνο (εδώ βρίσκονταν 2.000 συμπατριώτες μας, ενώ σε όλη τη Σουηδία περίπου 30.000), διαμορφώνοντας κλίμα. Σημειώστε επίσης πως ο ίδιος ο Ούλοφ Πάλμε έβγαινε στους δρόμους μαζί με τους έλληνες διαδηλωτές και μάζευε χρήματα για το αντιστασιακό κίνημα. Ακόμη, εδώ συγκροτήθηκε Επιτροπή για τη Δημοκρατία στην Ελλάδα με οριζόντια συμμετοχή όλων των πολιτικών χώρων, ενώ η Σουηδία ήταν η μόνη χώρα (με βαθιά δημοκρατική κουλτούρα) που ανακάλεσε τον πρεσβευτή της από την Ελλάδα. Αυτός παρεμπιπτόντως ήταν ο αδελφός του μεγάλου σκηνοθέτη Ιγκμαρ Μπέργκμαν.
Σε αυτό το κλίμα (που σταδιακά φούντωνε μέχρι τα γεγονότα του Πολυτεχνείου) γράφτηκε μια άγνωστη ιστορία ενός τραγουδιού, που την Κυριακή το βράδυ θα ακουστεί ζωντανά ύστερα από ακριβώς σαράντα χρόνια.
Και αυτή έχει ως εξής: μερικές ημέρες μετά την εξέγερση, ανάμεσα στους Ελληνες που κατέφεραν να διαφύγουν στη Στοκχόλμη ήταν και ένας οικοδόμος, μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του Πολυτεχνείου: ο Γιάννης Γρεβενιώτης.
Συνόδευε έναν τραυματία φίλο του (από σφαίρες στο πόδι που νοσηλεύθηκε σε σουηδικό νοσοκομείο) και είχε μαζί του ένα κομμάτι χαρτί. Σε αυτό, μόλις είχε ολοκληρώσει ένα ποίημα που άρχισε να γράφει την πρώτη ημέρα της εξέγερσης, με τον τίτλο «Με το βούκινο του Ρήγα».
«Μόλις μας το έδειξε, εμείς το στείλαμε αμέσως στον Μίκη Θεοδωράκη που βρισκόταν στο Παρίσι. Εκείνος ενθουσιάστηκε τόσο που σχεδόν αμέσως μας ήλθε ένας φάκελος από εκείνον με το ποίημα του εργάτη, μελοποιημένο. Το είχε ηχογραφήσει ο ίδιος ο Μίκης παίζοντας και τραγουδώντας στο πιάνο. Μαζί με τον «Υμνο των φοιτητών» ήταν και το τραγούδι «Βουνά, σας χαιρετώ» που αργότερα τραγούδησε ο Στέλιος Καζαντζίδης (στον δίσκο «Στην Ανατολή»). Την ίδια εποχή, μας είχε έλθει και υλικό (κασέτες) με συγκλονιστικές μαρτυρίες φοιτητών από το Πολυτεχνείο. Υπήρχε ένας αφηγητής που εξηγούσε τι συνέβαινε και προσέθετε τις δικές του, δραματικές προσωπικές εμπειρίες. Υπήρχε επίσης υλικό από τις εξεγέρσεις στην Πάτρα και στη Θεσσαλονίκη. Ενημερώσαμε τον Μίκη για το νέο υλικό με την πρόταση να εκδώσουμε ένα δίσκο με το περιεχόμενο των κασετών και τον τίτλο «Εδώ Πολυτεχνείο», θυμάται για «ΤΑ ΝΕΑ» ο δημοσιογράφος Γιώργος Λογοθέτης που εργάστηκε για 17 χρόνια στη σουηδική τηλεόραση και σήμερα έχει συγγράψει τη βιογραφία «Μίκης Θεοδωράκης, θρησκεία μου η Ελλάδα» και εκείνη του Ούλοφ Πάλμε (Εκδόσεις ΑΛΔΕ).
Η συνέχεια της ιστορίας θέλει τον Μίκη να αναλαμβάνει ο ίδιος το κόστος της έκδοσης, ο δίσκος παίχτηκε στα σουηδικά μέσα, στάλθηκε σε οργανώσεις Ελλήνων του εξωτερικού. Ωστόσο, λίγο μετά την πτώση της χούντας το ενδιαφέρον για τη δουλειά αυτή ατόνησε και σχεδόν ξεχάστηκε.
Μαζί της και ο «Υμνος των φοιτητών» (που μεταγενέστερα επανεκτέλεσε ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, εκτός δισκογραφίας). Ανημέρα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, την Κυριακή στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων Γυμνασίου – Λυκείου Νέας Πεντέλης, η μικρή ψηφίδα από το παζλ της μνήμης θα ζωντανέψει αφού το άγνωστο κομμάτι θα ξανακουστεί.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Πάρτε μέρος στον διάλογο.
Σχόλια υβριστικά και σχόλια που δεν έχουν σχέση με το περιεχόμενο της εκάστοτε ανάρτησης, όπως επίσης και σχόλια που προκαλούν εντάσεις και διαπληκτισμούς, θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Επίσης ανώνυμα σχόλια δεν θα αναρτώνται.