Εν αναμονή της προβολής της νέας ταινίας του Αστέρη Κούτουλα (αναμένεται τον ερχόμενο Νοέμβριο, 2015), με τίτλο "Dance Fight Love Die - With Mikis on the road", αναδημοσιεύουμε ένα όμορφο σχετικό κείμενο της Ιωάννας Καρατζαφέρη, η οποία περιγράφει το δικό της "δώρο" από τον σκηνοθέτη του φιλμ, Αστέρη Κούτουλα...
Οι Συντελεστές του Θεοδωρακισμού/Theodorakism
«...έχω ένα δώρο για σένα», άκουσα μια ανδρική φωνή από την άλλη άκρη του τηλεφώνου.
Δεν πρόλαβα να ρωτήσω ποιος ήταν, περπατούσα σε κάποιο πεζοδρόμιο της πλατείας και οι θόρυβοι επενέβαιναν στα ερτζιανά, ούτε να πω τη διά ζωής απόφασή μου: «Δεν δέχομαι δώρα».
«...θα σε περιμένω στις έξι στο καφενείο της Ακρόπολης».
Η φωνή χάθηκε, αφού διαπιστώθηκε η ταυτότητα του καλούντος.
Ρώτησα κάποιον περαστικό τι ώρα ήταν. Μόλις που προλάβαινα.
Παραδόξως, το ταξί με άφησε ακριβώς στις έξι στο καθορισμένο σημείο. Βγαίνοντας και πριν κλείσω πίσω μου την πόρτα, αντίκρισα τον καταπληκτικό σκηνοθέτη Αστέρη Κούτουλα, της ταινίας Μήδεια, να μου κουνάει το χέρι· μιλούσε στο κινητό.
Η συνάντησή μας ήταν ακόμα μια φορά θερμή και ειλικρινής. Είχαμε γνωριστεί στη Νέα Υόρκη, όπου είχε έρθει για την προβολή της Μήδειάς του. Ο Αστέρης Κούτουλας έχει γεννηθεί στη Ρουμανία από Έλληνες γονείς, έχει σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας – και είναι ένα σύνολο θεωρητικών σπουδών, που τις πραγματοποιεί στο ίδιο σώμα σε όποιο σημείο του κόσμου και αν βρίσκεται.
Δεν ρώτησα πού ήταν το δώρο ή αν είχε διαισθανθεί ότι δεν θα το δεχόμουν.
«Πάμε», είπε και περπατώντας στην ανηφόρα βρεθήκαμε έξω από το σπίτι του Μίκη Θεοδωράκη. Εκεί μας περίμεναν η Heike Hänsel, βουλευτής του Κόμματος της Αριστεράς της Γερμανίας, και ο ακτιβιστής Henning Zierock, της Επιτροπής Πολιτισμού για την Ειρήνη, που μόλις είχαν επιστρέψει από την Καισαριανή – προορισμός τους για να παρακολουθήσουν τις διάφορες εκδηλώσεις.
Ο Μίκης μάς περίμενε στον ιδιαίτερο χώρο του με μια έκφραση αναμονής στο πρόσωπο. Χαιρέτησε τον ένα μετά τον άλλο και όταν έφτασε σ' εμένα είπε: «Καλώς τη Νέα Υόρκη».
Στα χρόνια της χούντας 1967-1974, όταν απελευθερώθηκε από τη φυλακή και την εξορία, τον καλούσαν οι διάφορες αντιχουντικές επιτροπές για επίσκεψη. Στη Νέα Υόρκη, η Ελληνοαμερικανική Επιτροπή για Ελευθερία και Δημοκρατία στην Ελλάδα ανέθεσε σ' εμένα να πάω να τον υποδεχτώ στο αεροδρόμιο της Νέας Υόρκης. Μαζί μου πήρα τον ποιητή Νίκο Σπάνια –δεν ανήκε στην Επιτροπή, αλλά έγραφε στον αντιχουντικό Ελληνικό Ταχυδρόμο– επειδή μου είχε πει ότι με τον Μίκη ήταν μαζί ΕΛΑΣίτες στην περιοχή του Ελληνικού, όπου βρισκόταν το παλιό Αεροδρόμιο.
Προφανώς, όταν κάποιοι συναντιούνται ύστερα από κάποιο χρονικό διάστημα, γυρίζουν στα παλιά.
Το καλοκαίρι του 1966, η αδελφή μου είχε προετοιμάσει την ψυχαγωγία μου – μια εβδομάδα Μίκης Θεοδωράκης στον Λυκαβηττό. Εκεί πρωτοαντίκρισα τον κολοσσό της μουσικής του 20ού αιώνα, το ύψος του να κυματίζει, τα χέρια του να απλώνονται σαν φτερούγες ενός αετού που έφερνε κάτι καινούργιο, τα μαλλιά του να ανεμίζουν, η μπαγκέτα στα χέρια του να δείχνει τους δρόμους της ειρήνης, το χαμόγελό του να απλώνεται στο κοινό και τον καθένα χωριστά. Μου είχε κάνει εντύπωση η απουσία της Αστυνομίας, δεν είχε θέση ανάμεσα στη μουσική του Θεοδωράκη και τους ακροατές. Η ιδεολογία που τους ένωνε απομάκρυνε κάθε παρεκτροπή.
Με την επιστροφή μου στην πατρίδα μετά την πτώση της χούντας, με κάλεσε σε συνέντευξη Τύπου μαζί με τον Γιάννη Ρίτσο, για τον Σύνδεσμο Ελληνοτουρκικής Φιλίας. Το κίνητρο ήταν διπλό: η ειρήνη και η αγάπη για τους λαούς.
Αργότερα, ο Μίκης Θεοδωράκης και κάποιοι άλλοι φίλοι φτιάξαμε τον Ελληνοκουβανικό Σύνδεσμο Φιλίας.
Η αποψινή, όμως, βραδιά ανήκε στην προβολή της ταινίας του Αστέρη Κούτουλα, αφιερωμένη στον Μίκη Θεοδωράκη να διευθύνει ορχήστρες σε μουσικούς χώρους, στάδια, θέατρα και αλλού, με πλήρεις ορχήστρες σε διάφορες πόλεις του κόσμου, με ακροατές κάθε φορά και μιας άλλης εθνικότητας, φυλής και πολιτισμού να συνωστίζονται, να τραγουδούν, άλλοτε στη γλώσσα του συνθέτη και του ποιητή που είχε μελοποιήσει τους στίχους του, ή μεταφρασμένα στη δική τους γλώσσα, ακόμα και στα Ιμαλάια, που σε κάποια κορυφή πέντε μουσικοί παίζουν με τα δικά τους παραδοσιακά όργανα τη μουσική Θεοδωράκη.
Η ιδιοφυΐα του σκηνοθέτη Αστέρη Κούτουλα να διαμοιράσει τον χρόνο διάρκειας της ταινίας σε εξάλεπτες παρουσιάσεις του Μίκη να διευθύνει τις ορχήστρες δεν διαχωρίζεται από την καλλιτεχνική του επιδίωξη να ταυτιστεί μαζί του.
Παρακολουθούσαμε την εξέλιξη της ταινίας καθηλωμένοι στις θέσεις μας, έχοντας ανάμεσά μας δυο δημιουργούς που δεν αφήνουν κανένα κενό ανάμεσα στη δημιουργία και την παρουσίασή της ενώπιον σ' ένα κοινό, κάθε φορά διαφορετικό. Ο Θεοδωράκης, καθισμένος αναπαυτικά, παρακολουθούσε μ' ένα πλατύ, ευτυχισμένο χαμόγελο να απλώνεται στο πρόσωπό του, απολαμβάνοντας ευτυχισμένες μουσικές αναμνήσεις από το παρελθόν, διάσπαρτες στον χρόνο και τον χώρο.
Τον έβλεπα, με τα εσωτερικά μου μάτια, να ψηλώνει καθώς από νέος συμπλήρωνε κάθε του πεντάγραμμο, να απογειώνεται, να αγκαλιάζει με τα μακριά του χέρια τον κόσμο, τον Αστέρη να τον απαθανατίζει μέσα από μια άλλη μεικτή έκφραση τέχνης και τεχνολογίας, και τα έργα των δυο δημιουργών να σμίγουν και να γίνονται ένα σώμα, στιβαρό και αδιάσπαστο σαν διαμάντι.
Η ταινία του Αστέρη Κούτουλα, όπως και η δική του Μήδεια, γεννούσαν μέσα μου, κρυφά από τους άλλους, την ελπίδα για έναν άλλο κινηματογράφο, χωρίς εγκλήματα, όπλα, πολεμικές ιαχές και καταστροφικές επιδρομές.
Το δώρο μεγάλωνε και απογειωνόταν και ο Θεοδωράκης έλεγε πως από μικρός ήθελε να πετάξει στο Διάστημα, όπως τα πουλιά, και δεν καταλάβαινε γιατί δεν μπορούσε.
Είχαμε μείνει όλοι, χωρίς να εξαιρείται ούτε ο Μίκης, εκστατικοί και από δέος, μην μπορώντας να αγκαλιάσουμε τον ίδιο, τον χειροκροτήσαμε όπως και τον Αστέρη.
Αυτό δεν ήταν δώρο, ήταν θεία κοινωνία.
Πηγή: diastixo.gr
Οι Συντελεστές του Θεοδωρακισμού/Theodorakism
Το "δώρο" της Ιωάννας Καρατζαφέρη
«...έχω ένα δώρο για σένα», άκουσα μια ανδρική φωνή από την άλλη άκρη του τηλεφώνου. Δεν πρόλαβα να ρωτήσω ποιος ήταν, περπατούσα σε κάποιο πεζοδρόμιο της πλατείας και οι θόρυβοι επενέβαιναν στα ερτζιανά, ούτε να πω τη διά ζωής απόφασή μου: «Δεν δέχομαι δώρα».
«...θα σε περιμένω στις έξι στο καφενείο της Ακρόπολης».
Η φωνή χάθηκε, αφού διαπιστώθηκε η ταυτότητα του καλούντος.
Ρώτησα κάποιον περαστικό τι ώρα ήταν. Μόλις που προλάβαινα.
Παραδόξως, το ταξί με άφησε ακριβώς στις έξι στο καθορισμένο σημείο. Βγαίνοντας και πριν κλείσω πίσω μου την πόρτα, αντίκρισα τον καταπληκτικό σκηνοθέτη Αστέρη Κούτουλα, της ταινίας Μήδεια, να μου κουνάει το χέρι· μιλούσε στο κινητό.
Η συνάντησή μας ήταν ακόμα μια φορά θερμή και ειλικρινής. Είχαμε γνωριστεί στη Νέα Υόρκη, όπου είχε έρθει για την προβολή της Μήδειάς του. Ο Αστέρης Κούτουλας έχει γεννηθεί στη Ρουμανία από Έλληνες γονείς, έχει σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας – και είναι ένα σύνολο θεωρητικών σπουδών, που τις πραγματοποιεί στο ίδιο σώμα σε όποιο σημείο του κόσμου και αν βρίσκεται.
Δεν ρώτησα πού ήταν το δώρο ή αν είχε διαισθανθεί ότι δεν θα το δεχόμουν.
«Πάμε», είπε και περπατώντας στην ανηφόρα βρεθήκαμε έξω από το σπίτι του Μίκη Θεοδωράκη. Εκεί μας περίμεναν η Heike Hänsel, βουλευτής του Κόμματος της Αριστεράς της Γερμανίας, και ο ακτιβιστής Henning Zierock, της Επιτροπής Πολιτισμού για την Ειρήνη, που μόλις είχαν επιστρέψει από την Καισαριανή – προορισμός τους για να παρακολουθήσουν τις διάφορες εκδηλώσεις.
Ο Μίκης μάς περίμενε στον ιδιαίτερο χώρο του με μια έκφραση αναμονής στο πρόσωπο. Χαιρέτησε τον ένα μετά τον άλλο και όταν έφτασε σ' εμένα είπε: «Καλώς τη Νέα Υόρκη».
Στα χρόνια της χούντας 1967-1974, όταν απελευθερώθηκε από τη φυλακή και την εξορία, τον καλούσαν οι διάφορες αντιχουντικές επιτροπές για επίσκεψη. Στη Νέα Υόρκη, η Ελληνοαμερικανική Επιτροπή για Ελευθερία και Δημοκρατία στην Ελλάδα ανέθεσε σ' εμένα να πάω να τον υποδεχτώ στο αεροδρόμιο της Νέας Υόρκης. Μαζί μου πήρα τον ποιητή Νίκο Σπάνια –δεν ανήκε στην Επιτροπή, αλλά έγραφε στον αντιχουντικό Ελληνικό Ταχυδρόμο– επειδή μου είχε πει ότι με τον Μίκη ήταν μαζί ΕΛΑΣίτες στην περιοχή του Ελληνικού, όπου βρισκόταν το παλιό Αεροδρόμιο.
Προφανώς, όταν κάποιοι συναντιούνται ύστερα από κάποιο χρονικό διάστημα, γυρίζουν στα παλιά.
Το καλοκαίρι του 1966, η αδελφή μου είχε προετοιμάσει την ψυχαγωγία μου – μια εβδομάδα Μίκης Θεοδωράκης στον Λυκαβηττό. Εκεί πρωτοαντίκρισα τον κολοσσό της μουσικής του 20ού αιώνα, το ύψος του να κυματίζει, τα χέρια του να απλώνονται σαν φτερούγες ενός αετού που έφερνε κάτι καινούργιο, τα μαλλιά του να ανεμίζουν, η μπαγκέτα στα χέρια του να δείχνει τους δρόμους της ειρήνης, το χαμόγελό του να απλώνεται στο κοινό και τον καθένα χωριστά. Μου είχε κάνει εντύπωση η απουσία της Αστυνομίας, δεν είχε θέση ανάμεσα στη μουσική του Θεοδωράκη και τους ακροατές. Η ιδεολογία που τους ένωνε απομάκρυνε κάθε παρεκτροπή.
Με την επιστροφή μου στην πατρίδα μετά την πτώση της χούντας, με κάλεσε σε συνέντευξη Τύπου μαζί με τον Γιάννη Ρίτσο, για τον Σύνδεσμο Ελληνοτουρκικής Φιλίας. Το κίνητρο ήταν διπλό: η ειρήνη και η αγάπη για τους λαούς.
Αργότερα, ο Μίκης Θεοδωράκης και κάποιοι άλλοι φίλοι φτιάξαμε τον Ελληνοκουβανικό Σύνδεσμο Φιλίας.
Η αποψινή, όμως, βραδιά ανήκε στην προβολή της ταινίας του Αστέρη Κούτουλα, αφιερωμένη στον Μίκη Θεοδωράκη να διευθύνει ορχήστρες σε μουσικούς χώρους, στάδια, θέατρα και αλλού, με πλήρεις ορχήστρες σε διάφορες πόλεις του κόσμου, με ακροατές κάθε φορά και μιας άλλης εθνικότητας, φυλής και πολιτισμού να συνωστίζονται, να τραγουδούν, άλλοτε στη γλώσσα του συνθέτη και του ποιητή που είχε μελοποιήσει τους στίχους του, ή μεταφρασμένα στη δική τους γλώσσα, ακόμα και στα Ιμαλάια, που σε κάποια κορυφή πέντε μουσικοί παίζουν με τα δικά τους παραδοσιακά όργανα τη μουσική Θεοδωράκη.
Η ιδιοφυΐα του σκηνοθέτη Αστέρη Κούτουλα να διαμοιράσει τον χρόνο διάρκειας της ταινίας σε εξάλεπτες παρουσιάσεις του Μίκη να διευθύνει τις ορχήστρες δεν διαχωρίζεται από την καλλιτεχνική του επιδίωξη να ταυτιστεί μαζί του.
Παρακολουθούσαμε την εξέλιξη της ταινίας καθηλωμένοι στις θέσεις μας, έχοντας ανάμεσά μας δυο δημιουργούς που δεν αφήνουν κανένα κενό ανάμεσα στη δημιουργία και την παρουσίασή της ενώπιον σ' ένα κοινό, κάθε φορά διαφορετικό. Ο Θεοδωράκης, καθισμένος αναπαυτικά, παρακολουθούσε μ' ένα πλατύ, ευτυχισμένο χαμόγελο να απλώνεται στο πρόσωπό του, απολαμβάνοντας ευτυχισμένες μουσικές αναμνήσεις από το παρελθόν, διάσπαρτες στον χρόνο και τον χώρο.
Τον έβλεπα, με τα εσωτερικά μου μάτια, να ψηλώνει καθώς από νέος συμπλήρωνε κάθε του πεντάγραμμο, να απογειώνεται, να αγκαλιάζει με τα μακριά του χέρια τον κόσμο, τον Αστέρη να τον απαθανατίζει μέσα από μια άλλη μεικτή έκφραση τέχνης και τεχνολογίας, και τα έργα των δυο δημιουργών να σμίγουν και να γίνονται ένα σώμα, στιβαρό και αδιάσπαστο σαν διαμάντι.
Η ταινία του Αστέρη Κούτουλα, όπως και η δική του Μήδεια, γεννούσαν μέσα μου, κρυφά από τους άλλους, την ελπίδα για έναν άλλο κινηματογράφο, χωρίς εγκλήματα, όπλα, πολεμικές ιαχές και καταστροφικές επιδρομές.
Το δώρο μεγάλωνε και απογειωνόταν και ο Θεοδωράκης έλεγε πως από μικρός ήθελε να πετάξει στο Διάστημα, όπως τα πουλιά, και δεν καταλάβαινε γιατί δεν μπορούσε.
Είχαμε μείνει όλοι, χωρίς να εξαιρείται ούτε ο Μίκης, εκστατικοί και από δέος, μην μπορώντας να αγκαλιάσουμε τον ίδιο, τον χειροκροτήσαμε όπως και τον Αστέρη.
Αυτό δεν ήταν δώρο, ήταν θεία κοινωνία.
Πηγή: diastixo.gr
Dance Fight Love Die - With Mikis on the road
 |
| Η επίσημη ιστοσελίδα του Αστέρη Κούτουλα: http://www.asteris-koutoulas.de/ Η σελίδα της ταινίας στο Facebook: https://www.facebook.com/WithMikisOnTheRoad/info |
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Πάρτε μέρος στον διάλογο.
Σχόλια υβριστικά και σχόλια που δεν έχουν σχέση με το περιεχόμενο της εκάστοτε ανάρτησης, όπως επίσης και σχόλια που προκαλούν εντάσεις και διαπληκτισμούς, θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Επίσης ανώνυμα σχόλια δεν θα αναρτώνται.