Μίκης Θεοδωράκης - του Γιώργου Λακόπουλου

Η πρόταση του Μίκη Θεοδωράκη για το χρέος, την τιμή και την αξιοπρέπεια των απλών Ελλήνων. Ο άνθρωπος αποκούμπι όσων δεν σταμάτησαν να ονειρεύονται και να διεκδικούν

Ένας όρθιος. Ακόμη και μόνος όταν χρειάζεται. Ακατάβλητος και ας πλησιάζει τα ενενήντα. Χαλκέντερος και ας παίρνει μια σακούλα φάρμακα κάθε μέρα. Κινητικός και ας μην τον κρατάνε πια τα πόδια του. Οραματιστής και ταυτόχρονα ρεαλιστής και συγκεκριμένος.

Ύστερα από μια ακόμη έξοδο από το νοσοκομείο κάποιος άλλος θα τα παρατούσε για να φροντίσει τον εαυτό του. Ο Μίκης Θεοδωράκης όμως παρενέβη ξανά με μια πρόταση για το χρέος που μας βαρύνει όλους. Ιδέες για να ξεφύγει η χώρα από τις δαγκάνες των δανειστών της.

Το τελευταίο αποκούμπι όσων δεν σταμάτησαν να ονειρεύονται 

Αυτός ο άνθρωπος είναι το τελευταίο αποκούμπι όσων δεν σταμάτησαν να αντιστέκονται, να ονειρεύονται και να διεκδικούν.

Ενδεχομένως η πρότασή του δεν θα απασχολήσει όσους διαχειρίζονται το χρέος- είναι άλλωστε οι ίδιοι που το δημιούργησαν. Αλλά είναι μια πρόταση για την τιμή και την αξιοπρέπεια των απλών Ελλήνων. Σε λίγο μπορεί να μην θυμούνται τι ακριβώς προτείνει. Σίγουρα όμως θα θυμούνται τι τους έκανε να αισθανθούν.

Άραγε πόσος Μίκης υπάρχει ακόμη μέσα στον Μίκη; Πως βρίσκει το κουράγιο να είναι παρών και ενώ δεν το επιτρέπουν φυσικές δυνάμεις του να συμμετέχει; Από πού αντλεί τη δύναμη να καταθέτει; Τι άλλο έχουμε σ’ αυτή τη χώρα εκτός από τον Μίκη να μας κρατάει ζωντανούς, πάνω στο συρματόσκοινο που ακροβατεί η χώρα;

Σαν το παλιό κρασί, όσο περνούν τα χρόνια τόσο καλύτερος γίνεται. Και τόσο μεγαλύτερος. «Τεράστιος», όπως λέει ο πιο πιστός φίλος του Σάκης Τόδουλος, που τον επισκέπτεται συχνά  «Ο μεγαλύτερος Έλληνας», έχει πει ο Λευτέρης Παπαδόπουλος. Αι γενεαί πάσαι της μεταπολεμικής Ελλάδας ακουμπούν στον ίσκιο του.

Η ζωή και η μουσική του απλώνονται πέρα από τα σύνορα και κάθε εβδομάδα κάπου στον κόσμο παίζεται κάποιο έργο του.

Ο ίδιος δεν μπορεί πλέον να σηκώσει τα απέραντα χέρια του και να διευθύνει τις ορχήστρες και τα τραγούδια του που συγκλόνισαν γενιές και γενιές, λαούς και λαούς. Αλλά η αγωνία του για το μέλλον τον κρατάει άγρυπνο στις επάλξεις.

Διαμαρτύρεται, παρεμβαίνει, ανεβάζει κείμενα στο διαδίκτυο. Είναι οδηγός. Γεννημένος να προπορεύεται, αγέρωχος και καμιά φορά οργισμένος. Ίδιος με τους δεκαεξάρηδες που βγαίνουν στους δρόμους και τρομάζουν τον καθωσπρεπισμό του πολιτικού συστήματος.

Εκεί που οι αντίπαλοί του νομίζουν πως ξεμπέρδεψαν μαζί του, νάτος «πετιέται από αρχής και αντρειεύει και θεριεύει». Ο τελευταίος των μεγάλων μιας εποχής που  θέλουμε να ξανάρθει.

Ο Μίκης κατέκτησε τις περισσότερες τιμές που μπορεί να  επιδιώξει ένας δημιουργός. Αλλά δεν εγκατέλειψε τους άλλους– τους ταπεινούς. Αυτοί άλλωστε τον κρατάνε στο χαράκωμα και τον βγάζουν συνέχεια νικητή στη μάχη με το χρόνο. Είναι  ένα  υποδειγματικό στοιχείο  ζωης που τον δένει  στενά με τον επίσης ακατάβλητο φίλο του  καθηγητή Διαμαντή Πεπελάση: δεν τα παρατάνε ποτέ γιατί ποτέ δεν έχασαν την επαφή με τον πραγματικό κόσμο και τους απλούς ανθρώπους.…  

Δημιούργησε, αγωνίστηκε, ταλαιπωρήθηκε, μεγαλούργησε και έκανε λάθη, αλλά δεν υποτάχθηκε. Ακόμη και όταν ήξερε ότι αυτό που κυνηγάει είναι οι ουτοπίες του- όπως η τελευταία απόπειρα να αναστήσει με τη «Σπίθα» το συλλογικό πνεύμα που γέννησε τους Λαμπράκηδες.

Ο Μίκης είναι πρώτα από όλα φως. Πρεσβευτής του «ωραίου του μεγάλου και του αληθινού». ‘Όταν δημιουργεί ,όταν πολιτεύεται, όταν διηγείται με τον μοναδικό τρόπο του παλιές ιστορίες, για την αντίσταση, τον Χαρίλαο, το Νερούδα, τον Μάνο Χατζιδάκι και τον Γιάννη Ρίτσο. Για την ταραχώδη σχέση του με την αριστερά.

Το ανάγλυφο της νεότερης ιστορίας της χώρας

Καθώς είναι φτιαγμένος από το υλικό που είναι φτιαγμένη η Ελλάδα, η μορφή του έχει αποτυπωθεί στο συλλογικό υποσυνείδητο των Ελλήνων. Η διαδρομή του αναγνωρίζεται καθολικά πλέον ως το ανάγλυφο της νεότερης ιστορίας της χώρας, από όποια πλευρά και αν τη βλέπει κανείς.

Η πρόταση του διδάσκει: να μην απαλλάσσεις ποτέ τον εαυτό σου από το χρέος σου απέναντι στην Ελλάδα…

Αυτή διαδρομή είναι μάθημα πολιτικής, ιστορίας αισθητικής, ουμανισμού, ήθους τόλμης, μαχητικότητας αλλά και εθνικής αυτογνωσίας. Αιρετικός και ταυτόχρονα ταγός. Σε μια περίοδο που όλα κινούνται προς όλες τις κατευθύνσεις ταυτόχρονα, ο Μίκης είναι το πιο ορατό σημείο στήριξης, όσων θέλουν να δουν τη ζωή από τη σκοπιά που αξίζει.

Δεν ξέρουμε τι ακριβώς σημαίνει η πρόταση του για την απαλλαγή της Ελλάδας από το χρέος. Ξέρουμε όμως τι διδάσκει: να μην απαλλάσσεις ποτέ τον εαυτό σου από το χρέος σου απέναντι στην Ελλάδα…

Πηγή: http://www.thetoc.gr/politiki/article/mikis-theodwrakis