Συνέντευξη του Μίκη Θεοδωράκη στην Άννα Παναγιωταρέα, στον «Τύπο της Κυριακής», 22 Νοεμβρίου 2009

Ο «μπάτσος» είναι το εύκολο θύμα του αχαλίνωτου λαϊκισμού, για να εκτονώσει και κυρίως για να στρέψει την προσοχή μας μακριά από τους πραγματικούς ενόχους και βιαστές των συμφερόντων του λαού μας. Ψάξτε αλλού, εάν θέλετε πραγματικά να διορθώσετε τα κακώς κείμενα.

Τα παραπάνω επισημαίνει στη συνέντευξή του στον «Τύπο της Κυριακής» ο Μίκης Θεοδωράκης, υπογραμμίζοντας ότι είναι προβοκάτορες αυτοί που υποκινούν να σπάνε τις βιτρίνες, να καίνε μαγαζιά, τράπεζες και αστυνομικούς, πιστεύοντας ότι έτσι θα καταλύσουν το σύστημα και το κράτος, χωρίς όμως να ξέρουν τι θα κάνουν μετά!

Ο Μίκης Θεοδωράκης ξεκαθαρίζει προς πάσα κατεύθυνση ότι δεν θα επιτρέψει σε κανένα να φτύνει επάνω στο όνομα και τη ζωή του, υπερασπιζόμενος κι όσους γίνονται θύματα κακόβουλων ισχυρισμών.

Στη συνέντευξή του ο Μίκης Θεοδωράκης αναφέρεται στις παθογένειες του παρελθόντος, αλλά και της σύγχρονης κοινωνίας μας, τονίζοντας ότι ο Γιώργος Παπανδρέου αν δεν τολμήσει τώρα που είναι παντοδύναμος, η χώρα θα χάσει μεγάλη ευκαιρία, όπως και ο ίδιος, γιατί τα σημάδια σήψης και παρακμής πρέπει να αντιμετωπίζονται άμεσα και αποφασιστικά σαν το αυγό του φιδιού.

ΕΡ. Σας θυμάμαι, έφηβη, να είστε ωραίος ως Έλλην, επικεφαλής των Λαμπράκηδων. Και τότε διεκδικούσατε με σκληρούς αγώνες. Και τότε ξηλώνονταν πεζοδρόμια. Τι έχει αλλάξει από τότε;

Μ.Θ. Δεν συμφωνώ. Όπως επανειλημμένα έχω τονίσει, η Νεολαία Λαμπράκη ήταν μια πολιτική νεολαία με αρχές και ιδανικά. Ποτέ δεν έγινε το παραμικρό στις άπειρες συγκεντρώσεις που κάναμε τότε και που ελέγχαμε απόλυτα, ώστε κανείς να μην μπορέσει να τις αμαυρώσει με πράξεις που δεν μας εξέφραζαν.

Με ρωτάτε τι άλλαξε από τότε. Πολλά. Πρώτα απ' όλα ο κόσμος, η υφήλιος, η Ευρώπη. Σαν αντανάκλαση των ΗΠΑ, που από χώρα της τζαζ, του χορού, της ξεγνοιασιάς και της ελευθερίας, μεταβλήθηκε σε μια γιγαντιαία και πολεμοχαρή δύναμη δηλητηριάζοντας με τα δόγματα της βίας και της παγκόσμιας επικράτησης -κυρίως με τον φόβο- τον ίδιο τον αμερικανικό λαό και στη συνέχεια τους δορυφόρους της και ανάμεσά τους την Ελλάδα.

ΕΡ. Εν τω μεταξύ όμως, κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση.

Μ.Θ. Αυτό είναι το δεύτερο μεγάλο κακό, ότι δηλαδή μαζί με την εξαφάνιση του ανατολικού κόσμου -με επί κεφαλής την Σοβιετική Ένωση- κατέρρευσαν τα ιδανικά του Σοσιαλισμού, δηλαδή το όραμα όλων των καταπιεσμένων για μια διαφορετική ζωή έξω από τα δεσμά του Νόμου της Ζούγκλας, που είναι το πραγματικό όνομα και η πραγματική φύση της Ελεύθερης Αγοράς. Της ελεύθερης για ποιους; Για όλους αυτούς τους μεγαλοκαρχαρίες, που ευθύνονται για τη σημερινή οικονομική κρίση που την πληρώνουν οι ανήμποροι ψηφοφόροι της κάθε τέσσερα χρόνια εκλογής, δηλ. αυτό που αποτελεί το βασικό γνώρισμα, για το οποίο υπερηφανεύεται ο λεγόμενος Ελεύθερος Κόσμος. Έτσι οι λαοί, πιασμένοι στη δαγκάνα (από τη μια πλευρά ο φόβος, από την άλλη το αδιέξοδο) βιώνουν μια από τις πιο σκοτεινές και δύσκολες περιόδους μέσα στην ανθρώπινη ιστορία.

ΕΡ. Όμως έχουμε περάσει πολλές περιόδους δύσκολες. Δεν είναι η πρώτη φορά...

Μ.Θ. Φυσικά. Και από τον κανόνα αυτόν δεν μπορούσαν να εξαιρεθούν η ελληνική κοινωνία και τα ελληνικά νιάτα, που τη θέση τους την κάνει ακόμα πιο δύσκολη το γεγονός ότι έχουν μια ολόκληρη ιστορία πίσω τους, αφού ο λαός αυτός ξεχώρισε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με το θάρρος και την προσφορά του σε θυσίες για μεγάλα ιδανικά όπως η Ελευθερία, ο Πατριωτισμός, η Δημοκρατία, ο Πολιτισμός και η Κοινωνική Δικαιοσύνη. Έναν αγώνα που κράτησε από το 1940 έως το 1974 (Κατοχή, Αντίσταση, Εμφύλιος, Δημοκρατικοί αγώνες, Χούντα και πάλι Αντίσταση) και όπου μπροστάρηδες ήταν οι νέοι και οι νέες της Ελλάδας.

ΕΡ. Έχετε ταλαιπωρηθεί αφάνταστα από την Αστυνομία. Σήμερα η Αστυνομία γίνεται στόχος τυφλής βίας και οι άντρες της λένε: « Είμαστε κι εμείς παιδιά του λαού». Εσείς πώς την βλέπετε;

Μ.Θ. Δεν μπορεί να υπάρξει σύγκριση του χτες με το σήμερα. Ειδικά σε συνθήκες εμφύλιας σύρραξης, που την ακολούθησε ένα σκληρό αστυνομικό καθεστώς που αντιμετώπιζε σαν εχθρούς τους μισούς Έλληνες. Το αίμα που χύθηκε κι από τις δύο πλευρές ήταν φυσικό να μας φανατίσει όλους και να μας χωρίσει σε αντίπαλα στρατόπεδα με μοναδική «ιδεολογία» το μίσος και την απαξίωση του ενός από τον άλλον.

ΕΡ. Η δικτατορία της επταετίας δεν έπαιξε σημαντικό ρόλο για συμφιλίωση;

Μ.Θ. Ούτε συζήτηση. Σας θυμίζω ότι η Χούντα που μεσολάβησε, μας έβαλε όλους στο ίδιο τσουβάλι και κατάφερε τελικά να μας συμφιλιώσει... μέσα στις φυλακές και τις κοινές δοκιμασίες.

Εμείς λ.χ. στις φυλακές Αβέρωφ έτυχε να έχουμε στο ίδιο κελί και μάλιστα να κοιμούνται σε διπλανά κρεβάτια τους δύο στρατηγούς, τον εθνικιστή και τον κομμουνιστή, που διηύθυναν ο καθένας απ' την πλευρά του την μεγάλη μάχη της Φλώρινας με τους χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες. Και η συμφιλίωση αυτή έδειξε με τον καλλίτερο τρόπο, ότι η διαίρεση του λαού μας δεν ήταν φυσιολογική αλλά μας επιβλήθηκε από σκοτεινές δυνάμεις. Τουλάχιστον αυτή είναι η άποψή μου, που σχηματίστηκε μέσα στη φωτιά των γεγονότων, που τα έζησα και τα γνώρισα προσωπικά και που είδα την ίδια τη ζωή να την επιβεβαιώνει.

ΕΡ. Νομίζω ότι και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου βοήθησε στη συμφιλίωση.

Μ.Θ. Ναι, αυτή η διαίρεση, η διεθνής διαίρεση αυτή τη φορά ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Σοβ. Ένωση, που περνούσε μέσα σε πολλές χώρες -και τη δική μας- και χώριζε τους λαούς στα δύο, εξέλιπε ύστερα από την κατάρρευση της Σοβ. Ένωσης αναγκάζοντας τους λαούς να αντιμετωπίζουν όσο γίνεται πιο ενωμένοι την μοναδική Υπερδύναμη και τα ... καπρίτσια της. Όταν ήρθε λοιπόν η ώρα του τέλους της Χούντας, μαζί του είχαμε και το τέλος μιας ολόκληρης εποχής, μαζί με όλα τα θλιβερά της σύμβολα: θρόνος, καταπίεση, στρατοκρατία, φόβος, αστυνομοκρατία.

Για ποιο λόγο λοιπόν και ποιος έχει συμφέρον να ξύνει παλιές πληγές και να νεκρανασταίνει παλιούς εφιάλτες κι έτσι να δηλητηριάζει τη ζωή μας και ιδιαίτερα τις ευαίσθητες ψυχές των παιδιών μας;

ΕΡ. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν προσπάθησε να αναμορφώσει και την Αστυνομία;

Μ.Θ. Ας τους κάνω το χατήρι να παραδεχθώ ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν θέλησε ή δεν μπόρεσε να αναμορφώσει την Αστυνομία. Όμως δεν ακολούθησαν είκοσι χρόνια διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ; Τι έγινε λοιπόν; Άφησαν κι αυτοί άθικτους τους βρυκόλακες του θλιβερού παρελθόντος; Δηλαδή τους αστυνομικούς της εποχής του Εμφυλίου και της αστυνομοκρατίας που ακολούθησε; Άρα και το αριστερό ΠΑΣΟΚ είναι συνένοχο; Όλα αυτά είναι γελοιότητες. Βέβαια μέσα σε ένα Σώμα που βρίσκεται καθημερινά πρόσωπο με πρόσωπο με το έγκλημα, την παραβατικότητα και πολλές φορές τον ίδιο τον θάνατο, είναι ίσως αναπόφευκτο να υπάρχουν κάποιοι -ελάχιστες εξαιρέσεις, θέλω να πιστεύω- που συμπεριφέρονται σκληρά και βεβαίως απολύτως ανεπίτρεπτα. Όμως εγώ δεν συνήθισα να λέω ψέματα, έστω και αν ο αχαλίνωτος λαϊκισμός βρήκε εύκολο θύμα τον «μπάτσο» για να εκτονώσει και κυρίως για να στρέψει την προσοχή μας μακριά από τους πραγματικούς ενόχους και βιαστές των συμφερόντων του λαού μας. Ψάξτε αλλού, εάν θέλετε πραγματικά να διορθώσετε τα κακώς κείμενα.

ΕΡ. Κάποιος, δηλαδή, πρέπει κάποτε να αποφασίσει να τα βάλει με τους ισχυρούς...

Μ.Θ. Το να τα βάλεις με τους πραγματικά ισχυρούς, θέλει κότσια και το τίμημα που θα πληρώσεις θα είναι ακριβό. Γι' αυτό καλλίτερα να χτυπάμε το σαμάρι παρά το μουλάρι -ίσως γιατί στο βάθος το θαυμάζουμε και θέλουμε να του μοιάσουμε. Μέσα σε μια ανήμπορη κοινωνία, όπως η δική μας, η υποκρισία τείνει να γίνει κυρίαρχη ιδεολογία, έτσι που να μπορεί να πει κανείς ότι είμαστε άξιοι της μοίρας μας.

ΕΡ. Όσα φρικτά είδαμε να γίνονται στην Αθήνα από τους κουκουλοφόρους τον περασμένο Δεκέμβρη-που προσπάθησε να δικαιολογήσει η αριστερά- εσείς πώς τα αντιμετωπίσατε; Γιατί τόση συσσωρευμένη οργή σε μια μερίδα νέων;

Μ.Θ. Στην καλλίτερη περίπτωση αυτοί που σπάνε τις βιτρίνες και καίνε μαγαζιά, τράπεζες και αστυνομικούς, πιστεύουν ότι έτσι θα καταλύσουν το Σύστημα και το Κράτος, χωρίς όμως να ξέρουν τι θα κάνουν μετά. Όμως στην ουσία ο σκληρός πυρήνας που καθοδηγεί αυτές τις πράξεις, είναι προβοκάτορες που θα ήταν δύσκολο να αναλύσει κανείς μέσα σε μια συνέντευξη σε τι Θεό πιστεύουν και με ποια πλοκάμια έχουν διασυνδέσεις. Έτσι ή αλλοιώς πάντως πιστεύω ότι είναι ελάχιστοι.

ΕΡ. Μπορώ και να συμφωνήσω μαζί σας γι' αυτούς. Αλλά όλοι οι άλλοι;

Μ.Θ. Όσο για την οργή των πολλών άλλων, πιστεύω ότι είναι κατευθυνόμενη, γιατί δεν είναι δυνατόν ένας μορφωμένος νέος να μην γνωρίζει ότι η αληθινή οργή που νοιώθει θα πρέπει να στραφεί με οργανωμένες ενέργειες εκεί που βρίσκεται η ρίζα του Κακού. Δηλαδή στην ασυδοσία της ελληνικής οικονομικής ολιγαρχίας, που κατάφερε χάρη στην κυριαρχία της στα ΜΜΕ που διαμορφώνουν την κοινή γνώμη, να τυλίξει στα πλοκάμια της το πολιτικό μας σύστημα και να το κάνει σε ανεπίτρεπτο βαθμό υποχείριό της.

Έτσι λαός και νεολαία μοιάζουμε με ανοχύρωτη πόλη, που την λεηλατούν οι ισχυροί ανενόχλητοι, καθώς οι φυσικοί μας προστάτες, δηλαδή οι θεσμοί, το Σύνταγμα, η Βουλή, τα κόμματα και ο πνευματικός κόσμος έχουν στην ουσία αχρηστευθεί από την διαπλοκή και τα ΜΜΕ που βρίσκονται στην υπηρεσία των ισχυρών και των ξένων συμμάχων τους.

ΕΡ. Θα μπορούσατε να καταμερίσετε τις ευθύνες;

Μ.Θ. Δυστυχώς σ' αυτή την ουσιαστική ομηρία στην οποία είναι καταδικασμένος ο ελληνικός λαός, συνέτειναν και τα δύο κόμματα εξουσίας και το 80% των Ελλήνων ψηφοφόρων, που είναι ουσιαστικά κι αυτοί συνένοχοι, χωρίς να έχουν συνειδητοποιήσει ακόμα ότι βάζουν οι ίδιοι τη θηλιά στο λαιμό τους. Η οργή των παιδιών αυτών επομένως θα πρέπει να αφορά και τον μπαμπά που ψήφισε διαπλοκή, δηλαδή την υποβάθμιση των κυριοτέρων ερεισμάτων πάνω στα οποία στηρίζεται η ανάπτυξη και η πρόοδος ενός λαού. Δηλαδή της Υγείας, της Παιδείας και του Πολιτισμού σε συνδυασμό με την έλλειψη της φτώχιας, της ανεργίας, της υπανάπτυξης και του σκοταδισμού.

ΕΡ. Τι σας εξόργισε πιο πολύ και γράψατε αυτό το συγκλονιστικό γράμμα στους λεγόμενους «πυρήνες»;

Μ.Θ. Δεν επιτρέπω σε κανένα να φτύνει επάνω στο όνομα και τη ζωή μου. Και μάλιστα σε μερικά παλιόπαιδα δειλά και απρόσωπα, που δεν έχουν το θάρρος να αναλάβουν την ευθύνη των λόγων και των πράξεών τους υπογράφοντας με το όνομά τους, για να ξέρει και ο λαός ποιος είναι ποιος και ποιος κρίνει ποιον. Και αυτό όπως γνωρίζετε, δεν το κάνω μόνο για μένα αλλά και για όσους γίνονται θύματα κακόβουλων ισχυρισμών. Όπως στην περίπτωση Οτσαλάν, που και εκεί με εξόργισε το γεγονός ότι κατηγορούσαν μπροστά στην διεθνή κοινή γνώμη τον πρωθυπουργό και τον υπουργό εξωτερικών της χώρας, ότι είναι δήθεν πράκτορες ξένων μυστικών υπηρεσιών. Δηλαδή και εκεί λάσπη και δηλητήριο εναντίον δύο από τους κύριους θεσμικούς εκπροσώπους του λαού μας.

Όλα αυτά είναι σημάδια σήψης και παρακμής και πρέπει να αντιμετωπίζονται άμεσα και αποφασιστικά, σαν το αυγό του φιδιού...

ΕΡ. Με το πολιτικό ένστικτο που έχετε θα βλέπατε να κρύβονται πίσω από τους τρομοκράτες και εξωγενείς παράγοντες;

Μ.Θ. Εάν η τρομοκρατία ξεκινούσε μέσα από την κοινωνία ως αντίδραση για όσα υφίσταται σήμερα, θα έπρεπε λογικά να στελεχωθεί από τους νέους που είναι και τα μεγαλύτερα θύματα. Τους νέους άνεργους, αγρότες, εργάτες, υπαλλήλους που ζουν κυριολεκτικά με ένα κομμάτι ψωμί έχοντας απέναντί τους την προκλητική ευμάρεια των νεόπλουτων και των λογής-λογής παράσιτων, που κολυμπούν στον πλούτο και την προκλητική επίδειξη.

ΕΡ. Το ΚΚΕ, για παράδειγμα, δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ανάχωμα;

Μ.Θ. Πράγματι το ΚΚΕ είναι πανταχού παρόν. Μέσα σ' αυτό οι αδικημένοι και οργισμένοι διδάσκονται την πολιτική πάλη και τους κοινωνικούς αγώνες, που μέσα στις σημερινές συνθήκες είναι το μοναδικό όπλο άμυνας και ελπίδας. Επομένως από ποια κοινωνικά στρώματα προέρχονται οι σημερινοί τρομοκράτες; Ποια είναι τα κίνητρά τους, η ιδεολογία τους, οι στόχοι και η προοπτική που διανοίγουν με τις πράξεις τους; Έτσι αναγκαστικά καταλήγουμε σε ψυχολογικές αιτίες και προσωπικά αδιέξοδα, που όμως λόγω των μέσων που χρησιμοποιούν, δηλαδή τις ένοπλες ενέργειες, δεν μπορούν να μείνουν έξω από το ενδιαφέρον των λογής-λογής μυστικών υπηρεσιών (κυρίως ξένων), που έχουν όπως φαίνεται συμφέρον να εμφανίζεται ο τόπος μας με ένα πρόσωπο που δεν του αξίζει, μιας κι αυτές οι σκόρπιες ενέργειες μεγιστοποιούνται από ορισμένα ΜΜΕ είτε λόγω ακροαματικότητας είτε λόγω πονηρών συμφερόντων, πράγμα που δεν θα ήθελα ειλικρινά να πιστέψω, γιατί εγγίζει τα όρια της εθνικής προδοσίας.

ΕΡ. Μπορεί λοιπόν η νέα κυβέρνηση να ανοίξει ένα νέο δρόμο ανάμεσα σε διαπλεκόμενα, συντεχνίες και λοιπές πληγές;

Μ.Θ. Το ΠΑΣΟΚ και ο Γιώργος Παπανδρέου βγήκαν παντοδύναμοι από τις τελευταίες εκλογές. Επί πλέον είναι μόνοι χωρίς ουσιαστική αντιπολίτευση λόγω της κατάστασης στην οποία βρέθηκε η Νέα Δημοκρατία. Θα μπορούσαν λοιπόν αν το ήθελαν να απαλλάξουν τη χώρα από δύο πληγές του Φαραώ, που ευθύνονται στον μεγαλύτερο βαθμό για την κακοδαιμονία της χώρας μας: Τις συντεχνίες και τα διαπλεκόμενα.

Φυσικά οι πρώτες είναι δημιούργημα δικό τους, όμως πιστεύω ότι τελικά η εργατική και υπαλληλική «αριστοκρατία» έχει ουσιαστικά χάσει το πράσινο χρώμα της και τώρα είναι ... κατάμαυρη. Δηλαδή εκείνο που τους ενδιαφέρει είναι τα προσωπικά τους συμφέροντα και μονάχα αυτά. Κι αν ο Γιώργος τολμήσει να τα θίξει, θα τους βρει απέναντί του περισσότερο άγριους απ' ό.τι ήταν με τον Καραμανλή. Όμως εάν τώρα που είναι παντοδύναμος δεν τολμήσει, η χώρα θα χάσει μια μεγάλη ευκαιρία όπως και ο ίδιος, γιατί θα έχει ξεχάσει ότι το όνομά του συνδέεται με έναν Άγιο, που σκοτώνει τον Δράκο.

ΕΡ. Και τα διαπλεκόμενα που σας ρώτησα;

Μ.Θ. Όσο για τα διαπλεκόμενα, που ρωτάτε, νομίζω ότι είναι πια καιρός η τηλεόρασή μας στο σύνολό της να γίνει εθνική -όπως άλλωστε είναι εθνικές και οι συχνότητες που αν δεν κάνω λάθος τις εκμεταλλεύονται παρανόμως- και όχι υποχείριο ιδιωτικών συμφερόντων. Να ένα ακόμα τριτοκοσμικό φαινόμενο που μας προσβάλλει. Ο Λαός μας θα πρέπει να έχει αντικειμενική και ουσιαστική πληροφόρηση και σωστή διαπαιδαγώγηση και γι' αυτό είναι υπεύθυνοι όλοι οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι του λαού και πάνω απ' όλους η κυβέρνηση.

Έτσι εάν δεν θεραπευθούν τώρα αμέσως αυτές οι δυο βαθειές πληγές, όσα μέτρα κι αν παρθούν, θα εκμηδενιστούν γρήγορα από τα οργανωμένα συμφέροντα, που αντιμετωπίζουν την προκοπή του λαού μας σαν εμπόδιο στη δική τους βουλιμία, απληστία και έλλειψη κάθε αίσθησης εθνικού συμφέροντος.

ΕΡ. Η χώρα αντιμετωπίζεται από τους εταίρους μας στη ΕΕ ως τριτοκοσμική. Σαν να μην έχουμε θέση ή σαν να μας χαρίστηκε η θέση ανάμεσά τους. Ποια θα έπρεπε να είναι η απάντηση μας;

Μ.Θ. Το συμπέρασμα αυτό με οδηγεί στο ερώτημά σας, γιατί η ΕΕ μας αντιμετωπίζει σαν τριτοκοσμική χώρα. Μα γιατί πίσω από τη βιτρίνα, τι άλλο καταντήσαμε να γίνουμε παρά μια τριτοκοσμική χώρα. Μήπως δεν έχουμε όλα τα κύρια χαρακτηριστικά της; Ξεκινώντας από το ήθος και φτάνοντας στην γενικευμένη απάτη σε όλα τα επίπεδα και όλους τους κλάδους.