Ο ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ ΚΑΙ Ο ΥΜΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗΣ - H ΑΓΝΩΣΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

1. Ο Μίκης με την μαντήλα των Παλαιστινίων

Για πρώτη φορά παγκοσμίως στο Διαδίκτυο, παρουσιάζουμε την μουσική του «Ύμνου της Παλαιστίνης», σε σύνθεση του Μίκη Θεοδωράκη (1981), ενώ παραθέτουμε και την άγνωστη ιστορία πίσω από το γεγονός!

Ευχαριστούμε θερμά τον σκηνοθέτη και κάτοχο ενός εξαιρετικού αρχείου σχετικά με τον Μίκη Θεοδωράκη, Αστέριο Κούτουλα, για την αποστολή του μουσικού αρχείου, το οποίο «ντύσαμε» φωτογραφικά και παρουσιάζουμε στο παρόν βίντεο, όπως επίσης και τον δημοσιογράφο, Γιώργο Δελαστίκ, για τις πολύτιμες πληροφορίες!

ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ: ΑΤΥΠΟΣ ΠΡΕΣΒΕΥΤΗΣ ΓΙΑ ΙΣΡΑΗΛ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ!

To 1971, ο Μίκης Θεοδωράκης επισκέπτεται το Ισραήλ για να παρουσιάσει το έργο «Η μπαλάντα του Μαουτχάουζεν». Αμέσως μετά, επισκέπτεται την πρωτεύουσα του Λιβάνου, Βηρυτό, για την παρουσίαση την αυτοβιογραφία του «Το Χρέος», μεταφρασμένο στα αραβικά. Όντας ήδη γνωστός παγκοσμίως για το μουσικό του έργο, αλλά και ιδιαίτερα για την αντιδικτατορική του δράση, στην Βηρυτό, τον υποδέχονται θερμά Λιβανέζοι και Παλαιστίνιοι (Η Βηρυτός ήταν η παραχωρημένη από τους Λιβανέζους «έδρα» των Παλαιστινίων). Θερμά, αλλά και …μουτρωμένοι, καθ’ ότι δυσαρεστημένοι με την επίσκεψή του στο Ισραήλ λίγο πριν. Στην συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, ο Μίκης μπροστά σε Λιβανέζους, αλλά και Παλαιστίνιους, μίλησε συγκλονιστικά για την Ειρήνη και την Αδελφοσύνη μεταξύ των Λαών, Όραμα που υπηρέτησε και υπηρετεί μέχρι και σήμερα. «Κλαίτε, διότι επισκέφτηκα το Ισραήλ! Δεν με ρωτήσατε όμως, τι είδα στο Ισραήλ! Στο Ισραήλ είδα κοντούς, ψηλούς, ξανθούς, μελαχρινούς. Είδα ανθρώπους! Ανθρώπους που άλλοι ήθελαν πόλεμο, και άλλοι Ειρήνη! Εσείς πρέπει να πάρετε μαζί σας τους ανθρώπους της Ειρήνης!» Την επόμενη ημέρα, ο Μίκης Θεοδωράκης συναντήθηκε με την ηγεσία του *PLO (Palestine Liberation Organization. Ελλ.: Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης-ΟΑΠ). Εκεί, ο Αραφάτ του εκμυστηρεύεται πως υπήρχαν οργισμένοι νεολαίοι Παλαιστίνιοι που είχαν σκοπό να τον σκοτώσουν ως Ισραηλινό …πράκτορα, στην χθεσινή του Συνέντευξη Τύπου! Οι οποίοι όμως, μετά την ομιλία του τον αναγνώρισαν σαν φιλειρηνιστή και Αγωνιστή, ανακάλεσαν και σήμερα ήθελαν να τον γνωρίσουν και να του ζητήσουν συγγνώμη! Όπως και έγινε!

Στην συνάντηση του Θεοδωράκη με τα μέλη του PLO, ο Αραφάτ του είπε πως: «Καλά έκανες και συνέθεσες το Μαουτχάουζεν για τους Ισραηλινούς. Οι Ισραηλινοί είναι λαός πονεμένος! Όμως πονεμένος είναι και ο δικός μας λαός, οι Παλαιστίνιοι! Θέλω να γράψεις κάτι και για εμάς!».

Το 1972, ο Μίκης Θεοδωράκης επισκέπτεται ξανά το Ισραήλ δίνοντας συναυλίες. Συναντάται με τον τότε Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης Αλόν, που του ζητά να μεταφέρει μήνυμα στον Αραφάτ. Πραγματικά, αμέσως μετά συναντάται με τον Αραφάτ, στον οποίο επιδίδει το μήνυμα της Ισραηλινής Κυβέρνησης και προσπαθεί να τον πείσει να αρχίσει συζητήσεις με την άλλη πλευρά. Από τότε συνέβη πολλές φορές να παίξει τον ρόλο του άτυπου πρεσβευτή μεταξύ των δύο πλευρών.

Το 1976, o Μίκης Θεοδωράκης ιδρύει το Κίνημα «Πολιτισμός της Ειρήνης» και δίνει διαλέξεις και συναυλίες σ΄ όλη την Ελλάδα και στο Εξωτερικό.

Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΥΜΝΟΥ

Το 1981, ο Γιάσερ Αραφάτ επισκέπτεται την Ελλάδα, ως ηγέτης της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Κατά την παραμονή του στην Ελλάδα, συναντάται με τον τότε βουλευτή (με το ΚΚΕ) Μίκη Θεοδωράκη και του ζητά να συνθέσει έναν ύμνο για την ΟΑΠ, ο οποίος θα προταθεί να αποτελέσει τον επίσημο ύμνο του Παλαιστινιακού Κράτους, όταν επιτευχθεί η επίσημη ίδρυσή του! Στις αρχές του επόμενου έτους (1982), ο Μίκης Θεοδωράκης αποδέχεται την πρόσκληση του Γιάσερ Αραφάτ και επισκέπτεται την Βηρυτό, ως καλεσμένος του Υπουργού Πολιτισμού του Λιβάνου και της ΟΑΠ, για να παρουσιάσει το έργο του!

2. Μίκης Αραφάτ στην παλαιστινιακή "βουλή"

Η ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΥΜΝΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΟΥΛΗ!

Στη Βηρυτό, σε έναν τεράστιο υπόγειο χώρο που αποτελούσε την Βουλή των Παλαιστινίων, η ηγεσία του ΟΑΠ υποδέχεται τον Μίκη Θεοδωράκη. Ο Αραφάτ προαναγγέλλει την ανάκρουση του έργου του Μίκη Θεοδωράκη, για να τεθεί προς έγκριση ως Εθνικός Ύμνος των απανταχού Παλαιστινίων. Η μουσική ξεκινά στο κασετόφωνο (βλ. φωτο 2) και αντηχεί σε ολόκληρη την αίθουσα. Στο τέλος, Αραφάτ και άπαντες βουλευτές των Παλαιστινίων σηκώνονται όρθιοι και ξεσπούν σε χειροκροτήματα ενθουσιασμού. Ο ύμνος είχε πλέον και την έγκριση της παλαιστινιακής βουλής!

Είναι χαρακτηριστικό, ότι το 1994 εορτάστηκε πανηγυρικά στο Όσλο η υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων (όπου αναγνωρίστηκε η Ανεξάρτητη Παλαιστινιακή Αρχή), παρουσία των Πέρες και Αραφάτ με την παρουσίαση του Μαουτχάουζεν που στο μεταξύ έχει γίνει "εθνικό τραγούδι" του Ισραήλ και του Ύμνου για την Παλαιστίνη που συνέθεσε ο Μίκης Θεοδωράκης, ως αναγνώριση και της δικής του συμβολής στην υπόθεση της ειρήνης στην περιοχή αυτή. Την ίδια χρονιά (1994), απονεμήθηκε το νόμπελ Ειρήνης στους Αραφάτ, Πέρες και Ράμπιν, για το ρόλο τους στις ειρηνευτικές συνομιλίες ανάμεσα σε Ισραηλινούς και Παλαιστινίους.

Το 1983, απονέμεται το βραβείο Λένιν για την Ειρήνη, στον Μίκη Θεοδωράκη, ενώ το 2000 είναι υποψήφιος για το Νόμπελ Ειρήνης, με την υποστήριξη πλήθους ανθρώπων του πνευματικού κόσμου από κάθε γωνιά του πλανήτη. Η Ακαδημία του το αρνείται.

Η ΕΙΣΒΟΛΗ ΤΩΝ ΙΣΡΑΗΛΙΝΩΝ ΣΤΗ ΒΗΡΥΤΟ ΚΑΙ Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΜΙΚΗ ΣΤΟ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΑΚΟ ΜΕΤΩΠΟ!

Μία ακόμη πιο άγνωστη ιστορία, είναι αυτή που ακολούθησε προς το τέλος του 1982, με την τραγική εισβολή των Ισραηλινών στη Βηρυτό και την άνευ προηγουμένου θηριώδη σφαγή Λιβανέζων και Παλαιστινίων. Τότε ήταν που κλήθηκε ο Μίκης Θεοδωράκης από τον Γιάσερ Αραφάτ να παρευρεθεί στην Βηρυτό με σκοπό να μεταδώσει από την καρδιά του Μετώπου μηνύματα υποστήριξης στον αγώνα των Παλαιστινίων, εμψυχώνοντας τους Παλαιστινίους, Λιβανέζους και Σύριους. Το μήνυμα μετέφερε στον Μίκη ο Γραμματέας του ΚΚ Ελλάδας, Χαρίλαος Φλωράκης και ο Μίκης Θεοδωράκης, συνοδευόμενος από τον τότε δημοσιογράφο του Ριζοσπάστη, Γιώργο Δελαστίκ, μετέβη εσπευσμένα στη Δαμασκό της Συρίας, όπου από εκεί μυστικά θα επισκεπτόταν την Βηρυτό. Την πρώτη ημέρα, κατέστη αδύνατο να μεταβούν στην Βηρυτό ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Γιώργος Δελαστίκ (μεταξύ άλλων υποστηρικτών του ΟΑΠ) και στα μισά της διαδρομής επέστρεψαν στην Δαμασκό. Τότε ήταν, που κορυφαίος αξιωματούχος του PLO, δεύτερος τη τάξει μετά τον Αραφάτ, παρουσίασε τον Μίκη Θεοδωράκη σε ένα κατάμεστο θέατρο με μέλη της Οργάνωσης. Εκεί, προλόγησε τον Μίκη με τον εξής τρόπο: "Μαζί μας είναι και ο συνθέτης του ύμνου μας, Μίκης Θεοδωράκης, ο οποίος θα βρεθεί στις γραμμές των αγωνιστών μας! Με τον Μίκη Θεοδωράκη, στη Βηρυτό δεν στέλνουμε έναν άνδρα, στέλνουμε ένα Σύνταγμα!".

Στη συνέχεια, και ενώ καταστρωνόταν σχέδιο μετάβασης των αγωνιστών στη Βηρυτό, με τις μάχες να αναζωπυρώνονται και τις ισραηλινές βόμβες να έχουν σαρώσει την πόλη, μέλη του ΚΚ Λιβάνου, μετά από προτροπή και του Χαρίλαου Φλωράκη, μεσολαβούν και αποσύρουν τους Θεοδωράκη και Δελαστίκ με το …ζόρι από τον Λίβανο, όπου είχαν σχεδόν αποκλειστεί!

Ο Γιώργος Δελαστίκ, θυμάται από εκείνες τις συγκλονιστικές ημέρες:

«Προσπαθήσαμε να περάσουμε από την Δαμασκό στον Λίβανο. Η κατάσταση βέβαια άλλαζε συνεχώς λόγω του πολέμου. Η πρώτη προσπάθεια έγινε μέσω Περσέπολις του Λιβάνου, αλλά δεν απέδωσε. Έπειτα, μας είπαν πως με συνοδεία Παλαιστινίων, θα περάσουμε στην Τρίπολη του Λιβάνου, από τον Βορρά. Μαζί μας είχαμε και έναν Παλαιστίνιο που μιλούσε και …άνοιγαν οι πόρτες. Φτάνοντας στην Τρίπολη, μας είπαν πως ο μόνος τρόπος να φτάσουμε στη Βηρυτό, είναι με …ταξί, περνώντας μέσα από τις εχθρικές γραμμές! Ο Μίκης ήθελε να το κάνουμε. Ήθελε να προσπαθήσουμε να περάσουμε στο Μέτωπο της Βηρυτού με ταξί! Εγώ αμέσως προσπάθησα να μεταπείσω τον Μίκη, διότι δεν είναι δυνατόν να το επιχειρήσουμε αυτό. Ταυτόχρονα, προσπαθούσαν και οι Λιβανέζοι συνοδοί μας, μέλη του ΚΚ Λιβάνου, να μεταπείσουν τον Μίκη! Ευτυχώς, τα καταφέραμε, αλλά έπειτα συνειδητοποιήσαμε πως δεν μπορούσαμε να επιστρέψουμε στην Δαμασκό από τον δρόμο που ήρθαμε. Έτσι, αποφασίστηκε να περάσουμε από το όρος Λίβανος, μέσα από γραμμές …φαλαγγιτών (σ.σ.: Δεξιοί Λιβανέζοι, συνεργάτες των Ισραηλινών), για να μεταβούμε σε μία πόλη, ονόματι Σάαντ Ναέλ! Ο οδηγός μας βέβαια μας διαβεβαίωσε πως οι φαλαγγίτες γενικά, δεν χτυπούσαν στο …ψαχνό, αλλά ο κίνδυνος ελλόχευε συνεχώς! Στον δρόμο για την Σάαντ Ναέλ μάλιστα, μας σταμάτησαν κάποιοι, αλλά αποδείχθηκε τυπικός έλεγχος! Ευτυχώς, καταφέραμε και περάσαμε αναίμακτα! 

Τελικά, επιστρέψαμε στην Δαμασκό και έπειτα από εκεί βρεθήκαμε έπειτα σε ένα συνέδριο στην Κύπρο, όπου ο Μίκης κατέθεσε τα όσα είδαμε και ζήσαμε.

Από την αρχή, θυμάμαι καλά την αδημονία του Μίκη για να φέρουμε εις πέρας την αποστολή μας. Την αποστολή, να μπούμε στη Βηρυτό και να εκπέμψει ο Μίκης μηνύματα συμπαράστασης προς τους Λιβανέζους πατριώτες και να βοηθήσει να προκληθεί μία παγκόσμια συγκίνηση για το γεγονός. Το να βρεθεί ένας αγωνιστής όπως τον Μίκη Θεοδωράκη, που τον ήξερε όλος ο κόσμος, απειλούμενος στο πλευρό των Παλαιστινίων, Λιβανέζων και Σύριων αγωνιστών, ήταν -πιστεύω- κάτι πολύ σημαντικό!»

*Τι είναι το PLO (ελλ.: Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης-ΟΑΠ)

Η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ) (αραβικά: منظمة التحرير الفلسطينية ? Munaẓẓamat at-Tahrir al-Filasṭīniyyah, γνωστή διεθνώς και ως PLO- Palestine Liberation Organization) είναι μια οργάνωση που ιδρύθηκε το 1964 με σκοπό τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου κράτους της Παλαιστίνης. Αναγνωρίζεται ως «μοναδικός νόμιμος εκπρόσωπος του παλαιστινιακού λαού "από πάνω από 100 χώρες με τις οποίες διατηρεί διπλωματικές σχέσεις, και έχει απολαύσει την ιδιότητα του παρατηρητή στα Ηνωμένα Έθνη από το 1974.  Η ΟΑΠ θεωρήθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ τρομοκρατική οργάνωση μέχρι τη Διάσκεψη της Μαδρίτης το 1991. Το 1993, η ΟΑΠ αναγνώρισε στο Ισραήλ το δικαίωμα ύπαρξης, αποδέχθηκε τα ψηφίσματα 242 και 338 του Συμβουλίου Ασφαλείας, και απέρριψε «τη βία και την τρομοκρατία». Σε απάντηση, το Ισραήλ αναγνώρισε επίσημα την ΟΑΠ ως εκπρόσωπο του παλαιστινιακού λαού.

Πηγή: Wikipedia.org

«ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗΣ ΥΠΕΡΗΦΑΝΟΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΝΘΕΤΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΤΟΥΣ ΥΜΝΟΥ»

Κλείνουμε την παρούσα ανάρτηση, με τα λόγια του Παλαιστίνιου Συγγραφέα/Δημοσιογράφου Ρασάντ Αμπουσαβάρ (Rashad Abushawar), κατά τη διάρκεια του εορτασμού των 80 χρόνων του Μίκη Θεοδωράκη στην Κρήτη, το 2005:

«Ήρθα για να σας μεταφέρω τους χαιρετισμούς των μουσικών, ποιητών, συγγραφέων και πολιτών της Παλαιστίνης που είναι υπερήφανοι γιατί ο Μίκης Θεοδωράκης είναι ο συνθέτης του εθνικού τους ύμνου και παράλληλα ένας σπουδαίος φίλος που στάθηκε στο πλευρό τους με τη γενναιότητα και τη δύναμη της προσωπικότητάς του. Της προσωπικότητας, ενός Κρητικού που η ψυχή του είναι γεμάτη από το κάλεσμα της ελευθερίας». (Ρασάντ Αμπουσαβάρ, 2005)

Οι συντελεστές του Θεοδωρακισμού/Theodorakism.gr

ΥΓ. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές μας πληροφορίες, ο λόγος που δεν δόθηκε περαιτέρω δημοσιότητα, και μετά το 1983, στην ανακήρυξη του ύμνου της Παλαιστίνης σε σύνθεση του Μίκη Θεοδωράκη (και ενώ καθ΄ όλη τη διάρκεια του 1982, τα ραδιόφωνα του Λιβάνου το «έπαιζαν» συνεχώς!) ήταν πολιτικός και έχει να κάνει με πολιτική παρέμβαση του Ανδρέα Παπανδρέου, η κυβέρνηση του οποίου την εποχή εκείνη (ΠΑΣΟΚ) είχε στενές σχέσεις με το PLO, το οποίο στήριζε ποικιλοτρόπως. Οι σχέσεις του Ανδρέα με τον Μίκη βέβαια διαχρονικά, ήταν αντιστρόφως ανάλογες, με αυτές του PLO...